تدوین بسته امید درمانی با رویکرد اسلامی در مواجهه با پیامدهای روانشناختی همه‌گیری کرونا

مقدمه: هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه امید درمانی با توجّه به آموزه های اسلامی و دستاوردهای روانشناسی کلاسیک برای مواجهه با بیماری کرونا بود. روش: روش این پژوهش متن محور و تحلیل محتوا بود. بدین منظور مطالب مرتبط با نظریه امید در روانشناسی و آموزه های اسلامی جمع آوری و تحلیل محتوا شد. بر اساس نتایج تحلیل محتوا، سازه امید شامل هفت مولفه شناخت هدف زندگی و گرایش به آن، مهارت هدف گذاری، انگیزش و مهارت خودانگیزشی، توکل، تدبیر و مسیریابی، تلاش و پشتکار، مهارت مقابله با موانع بود. سپس بسته امید درمانی با رویکرد اسلامی برای مواجهه با بیماری کرونا طراحی شد. یافته ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که برنامه امید درمانی با رویکرد اسلامی برای مواجهه با بیماری کرونا، شامل هشت جلسه، نود دقیقه ای است که شامل 1) ایجاد رابطه درمانی و ارائه اهداف و منطق درمان، 2) آشنایی با هدف و معنای زندگی در اسلام و تقویت گرایش به آن و نقش آن در امید 3) آموزش مهارت هدف‌گذاری در راستای هدف اصلی زندگی و تعیین اهداف معنادار، شفاف،‌ منطقی، 4) تبیین انگیزش و اهمیت آن، تقویت خودآگاهی فرد نسبت به انگیزه‌هایش، 5) مهارت های انگیزش معنوی 6) تدبیر و انتخاب مسیر مناسب، تقویت خلاقیّت، مهارت برنامه‌ریزی، 7) مهارت مقابله با موانع، مهارت انعطاف پذیری 8) تقویت یاد خدا و توکّل به او و جمع بندی، می باشد. نتیجه گیری: برنامه امیددرمانی با رویکرد اسلامی، دارای ابعاد مثبت معنوی و روانشناختی است. برنامه امید درمانی با رویکرد اسلامی با توجّه به معنا و هدف زندگی، انگیزه‌ی معنوی قابل توجّهی در فرد ایجاد می‌کند و آسیب‌پذیری به افسردگی را کاهش می‌دهد. همچنین با تقویت توکّل، اضطراب را کاهش می‌دهد. پیشنهاد می‌شود بسته امیددرمانی با رویکرد اسلامی در فضای مجازی و تحت وب ارائه شود.

Development of hope therapy package based on the Islamic approach in the face of the psychological consequences of coronary heart disease

AbstractIntroduction: The aim of this study was to develop a hope therapy program based on Islamic teachings and the achievements of classical psychology for dealing with corona epidemic. Method: The method of this research was textbased and content analysis. For this purpose, content related to the theory of hope in psychology and Islamic teachings were collected and content analyzed. Based on the results of content analysis, the structure of hope included seven components of recognizing life purpose and tendency to it, goal setting skills, motivation and selfmotivation skills, trust, planning and routing, effort and perseverance, and coping skills. Then, a hope therapy package with an Islamic approach was designed to deal with corona epidemic. Results: The findings of the present study showed that the hope therapy program with an Islamic approach for dealing with coronary heart disease includes eight sessions, ninety minutes, which includes 1) establishing a therapeutic relationship and presenting the goals and logic of treatment, 2) familiarity with the purpose and meaning Living in Islam and strengthening the tendency towards it and its role in hope 3) Teaching the skill of goal setting in line with the main purpose of life and setting meaningful, clear, logical goals, 4) Explaining its motivation and importance, strengthening one’s selfawareness of one’s motivations, 5) Spiritual motivation skills are 6) planning and choosing the right path, strengthening creativity, planning skills, 7) coping skills, flexibility skills, 8) strengthening the remembrance of God and trusting in Him and concluding. Conclusion: hope therapy program with Islamic approach has positive spiritual and psychological dimensions. Islamic hope therapy with a focus on the meaning and purpose of life, creates a significant spiritual motivation in the person and reduces vulnerability to depression. It also reduces anxiety by strengthening trust. It is suggested that an Islamic therapy package with an Islamic approach be presented in webinars in different groups.