مسعود سعد از دیدگاه شاعران نزدیک به زمان او

مسعود سعد یکی از شاعران بزرگ ایران در نیمه دوّم قرن پنجم هجری است. او که از پیشروان تحوّل شعری در آن دوره به شمار می‌آید، مورد توجّه شاعران معاصر و نزدیک به دوران خود بوده است. برخی از این شاعران از جمله سنایی، معزّی و عثمان مختاری قطعات و قصایدی مستقل در ستایش او گفته‌اند. شاعرانی همچون رشیدی، ادیب صابر، جمال‌الدّین عبدالرزّاق و فلکی نیز از او به عنوان سخنوری توانا در شعر خود یاد کرده‌اند. علاوه بر اینان، نظامی عروضی و رشید وطواط که در نویسندگی نیز دستی داشته‌اند، در آثارشان، کلام او را ستوده‌اند. گرچه غالب این ستایش‌ها مبهم است، بعضی از آنها ناقدانه و روشن است و به ویژگی‌های شعر مسعود سعد از جمله سهل و ممتنع بودن، فصاحت، جزالت، تاثیرگذاری، حسن معانی و لطف الفاظ اشاره می‌کنند. برخی از شاعران نیز همچون خاقانی، اعتقادی به مسعود نداشته، و حتّی او را سخنوری مقلّد دانسته‌اند.در این مقاله ضمن پرداختن به دیدگاه‌های شاعران معاصر و نزدیک به زمان مسعود سعد درباره او و نقد آن دیدگاه‌ها، نشان داده‌ شده منشا برخی اختلاف‌نظرها درباره وی، تحوّل سریع شعر در قرن ششم است. شعر در این سده آنچنان با سرعت در حال پیشرفت بوده که آثار مسعود سعد که در دوره خود به دلیل نوآوری‌هایی که داشته، مورد توجّه سخنوران آن عصر بوده، با ظهور شاعران بزرگی همچون خاقانی که تحوّلات شگرفی در شعر فارسی ایجاد کردند، رونق و تازگی خود را از دست میدهد و تنها در میان شاعران واپس‌گرا، مقبولیّت خود را حفظ می‌کند.

masude sad from the viewpoint of the poets of seljuk era

Mas#039;oud S#039;ad is one of the great Iranian poets of the second half of the fifth century. Being among the pioneers of poetic development of that era, he was highly considered by his contemporary poets or those near to his time. Many of these poets have worshiped Mas#039;oud and his works. Among them Sana#039;ei, Mo#039;ezzi and Othman Mokhtari who composed certain odes and fragments in his praise. Others have mentioned him as a powerful poet in their poems. In addition to these people, Nezami Aruzi and Rashid Vatvat being expert at literary composition have praised Mas#039;oud through their works. Although most of these praises are vogue. Some cases are clear and critical pointing to the characteristics of his poems like being easy but difficult to imitate, eloquence, firmness, effectiveness, goodness of meanings and elegance of words. Some poets like Khaqani wouldn#039;t approve of Mas#039;oud sad as an immature poet. In this essay, along with studying the out look of the poets in the Seljuq period toward Mas#039;oud and their critical accounts about his poems, it has been proved that the reason for the different out looks toward him can be the quick change in Persian poetry of the sixth century and the appearance of poets like Khaqani with their novelties. Speed of this change has caused the poems of Mas#039;oud to lose its attractiveness and novelty which used to have in his time among the literati and only some reactionary poets continued to accept his priority.