نقش انجمن های ادبی موثر دورۀ پهلوی اول در روند شعر معاصر

در تاریخ ایران بعد از اسلام، از زمان‌های گذشته تاکنون، انجمن‌های ادبی در شکلگیری و روند تکاملی شعر فارسی نقش درخوری داشته‌اند. انجمن‌های ادبی از آغاز حکومت طاهریان تا زمان مشروطه مهم‌ترین انجمن‌های ادبی به شمار می‌آیند. با آغاز نهضت مشروطیت ایران انجمن‌های ادبی نقش پررنگ‌تری در روند دگرگونی شعر معاصر عهده‌دار شدند. بسیاری از تغییرات و دگرگونی‌ها در شعر مشروطه از درون این انجمن‌ها شکل گرفت و اساساً شعر را چه از نظر شکل و چه از نظر محتوی و مضمون به کلی دگرگون ساخت و شعر نو فارسی از درون آن بیرون آمد؛ امّا در عصر رضاشاه، به دلیل اختناق شدید فرهنگی، نقش انجمن‌های ادبی کمرنگ شد؛ با این وجود انجمن‌هایی شکل گرفتند که بیشتر دنباله‌روی از آثار گذشتگان را سرمشق کار خود قرار دادند. مضامین گوناگون مورد درخواست و رضایت حاکمیت را در قالب‌های گوناگون می‌سرودند و بدون داشتن هیچ‌گونه گرایش سیاسی در همان مضامین و مفاهیم کهن طبع‌آزمایی می‌کردند. «انجمن ادبی ایران» و «انجمن ادبی حکیم نظامی» به مدیریت وحید دستگردی از جمله‌ی این انجمن‌ها بودند که علاوه ‌بر استقبال اشعار پیشینیان به تصحیح متون کلاسیک شعر فارسی نیز توجه ویژه‌ای داشتند و متن دیوان حکیم نظامی گنجوی و جمال‌الدین و کمال‌الدین اصفهانی را تصحیح و منتشر کردند . در این مقاله به معرفی این دو انجمن می‌پردازیم و نقش آن‌ها را در پیشرفت یا رکود شعر فارسی بررسی می‌کنیم.

The effect of the First Pahlavi period’s literary societies on the evolution of contemporary poetry

In the history of islsm During last decades, literary societies have played significant role in shaping the evolutionary progress of Persian poetry.beginning of the rule of taheries until the constitutional literary societies court are the most important literary societies. being Iranian Constitutional Revolution, literarysocieties have prominent role to the development of contemporary poetry. Much of the progression and evolution was shaped within such literary societies by which both form and content of poetry completely changed, resulted in the creation of modern poetry. During Reza Shah’s reign, however, literary societies lost their role due to total cultural suppression of the age. Nonetheless, there established societies which were following classic literary works and appeared works with national themes within classical forms without any political orientation. Iran and Hakim Nezami literary societiesadmininstrated by VahidDastgerdi were among active societies of Pahlavi age which followed classical poetry and corrected Hakim Nezami, Jamal aldin and Kamal aldin Esfahani proses while ignoring political activities. In the present article, we introduced these two societies and investigate their contribution to the progress or recession of Persian poetry. Keywords: Iran Literary Society, Armaghan magazine, Poets, Hakim Nezam Literary Society