بازتاب زنانگی در رباعیات مهستی گنجوی

مهستی گنجوی(490-577ق) بانوی رباعی سرا، بسیار پیشروتر از زمان خود زیسته است؛ زیرا جهان بینی و وضعیت زندگی او موجب سرودن اشعاری شده که با توجّه به شعر زنان شاعر کلاسیک در تاریخ ادبیات فارسی کم سابقه است. مهستی در گذشته با قضاوت های نادرست، مورد بی مهری قرارگرفته است و در زمان معاصر نیز این اجحاف در برخی پژوهش ها درباره ی او هویّداست. نشان دادن ویژگی های زنانه ی مهستی در رباعیاتش از اهداف پژوهش حاضر است. پژوهش، به شیوه ی توصیفی و داده ها به روش سندکاوی و کتابخانه ای گردآوری و با استفاده از تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مهستی بی هیچ پرده پوشی آنچه احساس و تجربه ی زنانه اش اقتضا می کند، در شعر نمایان می سازد. از خصوصیات زنانه ی او می توان به ابراز عشق و علاقه به جنس مخالف، اشاره به جنسیت خود، تصاویر و ویژگی های زنانه، اعتراض خاموش فمنیستی، محافظه کاری، زبان اروتیک زنانه اشاره کرد که در متن مقاله با ذکر نمونه به تفصیل بیان شده است.

The Reflection of Femininity in Mahasti Ganjayee’s Quatrains (Rubāʿī)

AbstractMahasti Ganjavi (577490 AH), renown for her quatrains, was a pioneering poet; her worldview and life condition led her to compose poems that were unprecedented in the poetry of classic female poets in Persian literature. In the past, Mahasti was not welcomed owing to some unsound judgments about her character; in modern time, too, some published studies have done her an injustice. The present study aims at uncovering the feminine features of Mahasti in her quatrains. The research is descriptive and the data are collected by document and library research process, followed by content analysis. The results of the research show that Mahasti’s poems express her feminine feeling and experience freely. Her feminine traits include expressing love and affection for the opposite sex, referring to her gender, feminine images and features, silent feminist protest, conservatism, and feminine erotic language, explained in detail in the article.