بررسی ادراکات استعاری دانش‌آموزان دختر و پسر پایۀ چهارم دربارۀ حل مسائل ریاضی

برای آگاهی از باورهای ریاضی دانش‌آموزان، استفاده از استعاره ها می تواند مفید واقع شود زیرا استعاره ها، دیدگاه ها و باورهای واقعی افراد را آشکار می سازند. هدف پژوهش حاضر، بررسی ادارکات استعاری دانش‌آموزان پایۀ چهارم درباره حل مسائل ریاضی است که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری، دانش‌آموزان پایۀ چهارم شهرکرد بود که براساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 184 پسر و 177 دختر انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه محقق‌ساخته‌ای شامل سه مسئلۀ انتشاریافتۀ تیمز 2019 بود که در انتهای هر مسئله ، پرسشی دررابطه‌با دیدگاه دانش‌آموزان قرار داشت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی و استنباطی استفاده گردید. با بررسی استعاره های دانش‌آموزان و دلایلی که بیان کرده بودند، مقوله های «آسان»، «لذت‌بخش»، «نیازمند تلاش و هوش بالا»، «کاربردی»، «آزاردهنده» و «دشوار» به دست آمد. هریک از مقوله ها، بیانگر دیدگاه های متنوع دانش‌آموزان بودند. برای مثال، برخی از دانش‌آموزان به استعاره هایی مانند «سفر به شمال» اشاره داشتند که در مقوله «لذت بخش» جای گرفتند و نشان می‌دهند از حل مسائل ریاضی لذت می برند. عده ای نیز استعاره هایی مانند «کوهنوردی» و «دلفین» را بیان نمودند که در مقوله «نیازمند تلاش و هوش بالا» قرار گرفتند که آشکار می کنند، حل این مسائل به هوش و تلاش نیاز دارد. استعاره های دیگری نیز مانند «افتادن در چاه» بیانگر باورهای منفی و ناخوشایند بودن این مسائل برای دانش‌آموزان بود که در مقوله «آزاردهنده» جای گرفتند. نتایج نشان داد که مقوله «دشوار» نسبت به سایر مقوله ها برای هر مسئله پرتکرارتر بود. همچنین، دانش‌آموزانی که به مقوله هایی با مفاهیم منفی اشاره داشتند، عموما در حل مسائل، عملکرد ضعیف تری از خود نشان دادند. نتایج آزمون مجذورخی بیانگر عدم‌تفاوت معنی‌دار بین مقوله های دختران و پسران بود. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده برنامه ریزان آموزشی و معلمان ریاضی قرار گیرد. زیرا آگاهی از باورهای دانش‌آموزان، معلمان ریاضی را در جهت به کارگیری روش های کارآمدتر که مبتنی‌بر کاوش و تجربیات دانش‌آموزان هستند، هدایت می نماید و همین امر موجب تقویت علاقه، انگیزه و باور به سودمند و کاربردی بودن حل مسئله ریاضی می گردد. همچنین، به معلمان این امکان را می دهد که برای اصلاح باورهای منفی دانش‌آموزان تلاش کنند.

examining the metaphoric perceptions of fourth grade male and female students about solving mathematical problems

introduction: the engagement of students in mathematics is a complex issue, often hindered by their self-belief and misconceptions about the subject. research has highlighted the significance of “mathematical beliefs” - a subtle yet influential factor in students' learning experiences. these beliefs, far from being transient, intensify over time, shaped by various experiences. hence, it is crucial to address them from an early age. since mathematics is a staple in educational curricula worldwide, the associated beliefs are ingrained in students' minds from the onset of their schooling and evolve as they progress to higher grades.the elementary school period is critical for the formal formation of beliefs, underscoring the need for extensive research during this phase. however, studies focusing on the beliefs of iranian elementary students are scarce. beliefs are continually molded within the teaching and learning context, particularly when students encounter challenging problems. recognizing the importance of students' beliefs in this process, this study seeks to uncover the beliefs of fourth-grade students regarding mathematics problems. this grade level was selected due to the relative stability of beliefs compared to earlier grades. additionally, the trends in international mathematics and science study (timss) targets this grade, providing a rich source for exploring students' beliefs and perceptions during problem-solving. to navigate the subjective nature of beliefs and the challenges of direct questioning, especially among younger students, this study employs “metaphors” as a tool to unearth the deeper, often concealed perceptions of students. the research aims to decipher the metaphorical perceptions of fourth-grade students, both male and female, about mathematics problems, thereby contributing to a better understanding of their approach to the subject.research question: what are the metaphorical perceptions of fourth-grade male and female students about mathematics problems? analytical method. the research population comprised fourth-grade students from shahrekord, with a sample of 361 students—184 boys and 177 girls—selected via random-cluster sampling. the research instrument was a researcher-made questionnaire, which included three problems from the released timss 2019 problems. at the end of each problem, there was a question pertaining to the students’ viewpoints. during the questionnaire administration, students were asked to solve the mathematics problems and express their views on these problems through metaphors. initially, the responses to the questionnaire were examined, and the metaphors provided for all three mathematics problems were categorized using qualitative content analysis. to assess the reliability of the study’s results, holsti’s reliability formula was applied, resulting in a reliability coefficient of 0.84. finally, the data were analyzed using descriptive statistics, including frequency tables and percentagesmethod: this study aimed to investigate the metaphorical perceptions of fourth-grade students about solving mathematical problems, employing a descriptive -