طراحی و اعتباربخشی چارچوب مفهومی سنجش شایستگی‌های غیرشناختی

هدف پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی چارچوب مفهومی برای سنجش شایستگی‌های غیرشناختی بود. پژوهش حاضر در دو مرحله طراحی و اجرا شد. در مرحله کیفی داده‌های پژوهشی از سه منبع اسناد بالادستی؛ متون پژوهشی و مصاحبه با صاحب‌نظران جمع‌آوری شدند. سه سند بالادستی (برنامه درسی ملّی، سند تحول بنیادین و مبانی نظری تحول) و 24 متن پژوهشی که ملاک‌های ورود به داده‌ها را داشتند، کدگذاری شدند. به منظور مصاحبه نیمه‌ساختاریافته از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند استفاده شد و نمونه‌گیری تا رسیدن به اشباع نظری (10نفر) ادامه یافت سپس از تحلیل محتوا با رویکرد تلخیصی-تجمیعی و روش کلایزی استفاده شد. هم سوسازی نتایج پس از کدگذاری در نرم افزار maxqda-2020 با ملاک های اشتراوس و کوربین به 4 بُعد و 13 مولفه انجامید. این چهار بُعد عبارتند از: تدوین برنامه راهبردی، گردآوری شواهد/داده‌ها، نتیجه‌گیری و برآیندها (پیامدها). در مرحله دوم اعتباربخشی چارچوب استخراج‌شده مدّنظر قرار گرفت. به این منظور، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته طراحی و پس از تعیین ویژگی‌های روایی صوری و محتوایی و پایایی روی نمونه‌ صاحب‌نظران (30نفر) که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، اجرا و اعتبار درونی چارچوب تائید شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون tتک‌گروهی نشان داد این چارچوب مفهومی از اعتبار درونی برخوردار است. بر اساس یافته‌های به دست آمده، نهادهای زیرمجموعه‌ی آموزش و پرورش ایران می‌توانند گام‌هایی در راه آموزش و پرورش شایستگی‌های غیرشناختی دانش آموزان بردارند.

designing and validating conceptual framework for non-cognitive competencies assessment

introduction: in contemporary education systems, the cultivation of non-cognitive skills and competencies has been prioritized, and their development is perceived as one of the most significant outcomes of educational processes. these competencies equip students to excel in social, emotional, and behavioral domains. the formal education system of the islamic republic of iran (henceforth referred to as iri), an ideological system rooted in religion, underscores that the development of non-cognitive competencies is as crucial as achieving academic success. according to the fundamental reform document of education (frde) in the iri, students are expected to cultivate seven dimensions (religious, spiritual, physical, economic, affective, and aesthetic), and they are guided to enhance their relationships with themselves, god, others, and all creations. in alignment with these seven dimensions, the upstream documents are replete with educational objectives that extend beyond the realms of academic or cognitive categories. the attributes delineated in the upstream documents bear resemblance to those highlighted in social emotional learning (sel) (i.e., social-emotional and 21st-century skills/competencies) and character strengths and virtues. it is noteworthy that different conceptual models each have their unique advantages and limitations in the context of education. despite the upstream documents assigning the responsibility of developing assessment models (result-based, process-based, and integrative) to educational leaders, a model specifically for non-cognitive educational goals has yet to be proposed. furthermore, while non-cognitive competencies are frequently mentioned in the upstream documents, they have not been systematically examined and classified. the development of such competencies not only enhances students' academic achievement but also aids them in stress reduction, management of challenging situations, avoidance of risky behaviors, and the establishment of positive peer relationships.research questions: this study aimed to design a framework for assessing non-cognitive/non-academic achievement. the research questions explored were: what is the conceptual framework for non-cognitive achievement assessment based on the upstream documents, literature review, and