شناسایی و روان‌سنجی راهبردهای آموزش تربیت جنسی نوجوانان 12 تا 16 ساله ایرانی بر اساس دیدگاه معلمان و والدین: پژوهش آمیخته

هدف پژوهش حاضر شناسایی و روان‌سنجی راهبردهای آموزش تربیت جنسی نوجوانان بر اساس دیدگاه معلمان و والدین بود که با رویکرد آمیخته اکتشافی انجام شده است. در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و در بخش کمی از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. مشارکت‌کنندگان بخش کیفی، شامل متخصصان تربیت جنسی، معلمان و والدین دارای تخصص علمی یا تجربه عملی بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع نظری، 20 نفر به عنوان مشارکت‌کننده انتخاب شدند. نتیجه تحلیل داده‌ها در بخش کیفی منجر به شناسایی 19 مضمون پایه در زمینه راهبردهای آموزش تربیت جنسی شد که در قالب 5 مضمون «غلبه بر موانع فرهنگی»، «ملاحظات فرهنگی – اجتماعی»، «ظرفیت‌سازی در نظام آموزشی و والدین»، «راهکارهای آموزش» و «اصول آموزش» سازماندهی شدند. در یافته‌های حاصل از داده‌های بخش کمی، نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که مضمون‌های 19 گانه که نهایتا در 5 مضمون سازماندهی شدند دارای بار عاملی کافی جهت تدوین ابزار راهبردهای آموزش تربیت جنسی نوجوانان هستند. در بخش کمی، دبیران دوره اول و دوم متوسطه شهرستان‌های خوی و چایپاره جامعه آماری را تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای تعداد 345 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه تدوین شده در مرحله کیفی پژوهش استفاده شد. در این بخش، برای سنجش روایی پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و برای محاسبه پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج نشان داد که این پرسشنامه به لحاظ کمی از روایی و پایایی لازم برخوردار است. در نتیجه مقیاس نهایی با 5 عامل و 19 نشانگر مورد تایید قرار گرفت و در نهایت ابزاری جهت سنجش راهبردهای آموزش تربیت جنسی نوجوانان معرفی شد. نتایج حاصل از این مطالعه می تواند در طراحی برنامه های آموزشی با هدف تقویت آموزش تربیت جنسی نوجوانان مورد استفاده قرار گیرد.

identifying and validating of sex education strategies for 12 to 16 iranian adolescents based on the perspectives of teachers and parents: mixed research

this was a mixed-methods research, aimed to identify and validate sex education strategies for 12-to-16 year-old iranian adolescents based on the perspectives of their teachers and parents. participants in the qualitative phase were 20 sex educators, teachers, and parents with scientific expertise or practical experience, selected through theoretical purposive sampling. using semi-structured questions, the participants were interviewed about their opinions regarding the principles of sex education and the best and/or most important approach to that. the qualitative data was analyzed using content analysis, which revealed 19 basic themes regarding sex education strategies. such principles were narrowed down to five basic categories, namely “overcoming cultural barriers, socio-cultural considerations, capacity building in the education system and parents, education strategies, and principles of education. a questionnaire was designed accordingly for adolescent sex education. to examine its rigor, this instrument was used in the quantitative phase of the study to collect data from a sample of 345 teachers in the middle and secondary schools in khoy and chaypareh cities, selected through stratified random sampling method. exploratory and confirmatory factor analyses were conducted to examine the validity of the questionnaire. the results revealed sufficient loading for the questionnaire items on the relevant factors, thus corroborating its validity. cronbach’s alpha coefficient, on the other hand, corroborated the reliability of the instrument in terms of the number of its items. the result of current research can be insightful for educational planning with the aim of strengthening adolescent sex education.