طراحی مدل عوامل موثر بر گرایش دانش‌آموزان دبستانی به ورزش: یک پژوهش آمیخته

هدف از این تحقیق ارائۀ مدلی برای عوامل موثر بر گرایش دانش آموزان دبستانی به تربیت بدنی و ورزش در مدارس استان خوزستان بود. طرح پژوهش به شیوۀ آمیخته اکتشافی بود. شرکت کنندگان پژوهش در مرحلۀ کیفی شامل 25 نفر از خبرگان حوزۀ ورزش دانش آموزی استان خوزستان بودند که مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. داده های حاصل از مصاحبه به روش تئوری سازی داده بنیاد کدگذاری و تجزیه و تحلیل گردید. سپس پرسش‌نامه‌ای مطابق با کدهای بدست آمده طراحی شد. برای روایی پرسش نامه از تکنیک دلفی استفاده شد و پایایی پرسش نامه نیز با آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. در مرحله کمی شرکت کنندگان پژوهش شامل 280 نفر معلمان تربیت بدنی، کارشناسان تربیت بدنی ادارات آموزش و پرورش و اعضای هیئت علمی دانشگاه های استان خوزستان بودند. با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری، مدل پژوهش استخراج و اعتبارسنجی گردید. نتیجۀ گروه بندی کدها، 54 مولفه را در سه سطح زمینه ای(جامعه و محیط زیست)، سازمانی(مدرسه و معلم ورزش) و رفتاری(عوامل فردی و خانواده) نشان داد. طبق مدل برآمده از پژوهش می توان گفت که به ترتیب معلم تربیت بدنی، عوامل فردی، خانواده، محیط زیست، جامعه و مدرسه بیشترین تاثیر را بر گرایش دانش آموزان به ورزش در مدارس داشتند؛ متغیر جامعه علاوه بر تاثیر مستقیم بر گرایش دانش آموزان به ورزش بر متغیرهای عوامل فردی، مدرسه، خانواده و معلم تربیت بدنی اثر معنی‌دار داشته است؛ متغیر محیط نیز علاوه بر تاثیر مستقیم بر گرایش دانش آموزان به ورزش بر متغیرهای خانواده، مدرسه و عوامل فردی اثر معنی‌دار داشته است؛ متغیرهای خانواده و مدرسه نیز به ترتیب بر متغیرهای عوامل فردی و معلم تربیت بدنی اثر معنی‌دار داشته اند. مدل ارائه شده می تواند به عنوان ابزار تحلیلی پیرامون عوامل موثر بر گرایش دانش آموزان دبستانی به ورزش در مدارس استان خوزستان مبنای عمل قرار گیرد تا بگونه ای منطقی و اصولی به حل مشکلات این حوزه از ورزش پرداخت.