تاثیربازی شطرنج بر فرایند تصمیم‌گیری و پیشرفت‌تحصیلی در درس ریاضیات: نقش تعدیل‌کنندۀ جنسیت

بازی‌های فکری نقش اساسی در پرورش مهارت‌های تفکری، حل مسئله، تصمیم‌گیری و شناخت کودکان دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بازی شطرنج بر تصمیم‌گیری و پیشرفت‌ تحصیلی درس ریاضی با توجه به نقش تعدیل‌کنندگی جنسیت در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی به شیوۀ علی مقایسه‌ای انجام گرفت. نمونۀ پژوهش شامل 100 نفر (50 دختر و 50 پسر) از دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر شیراز بودند، که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و مقیاس تصمیم‌گیری تاملی و شهودی وولف را تکمیل کرده و آزمون ریاضی محقق ساخته را پاسخ دادند. برای تعیین پایایی و روایی مقیاس تصمیم‌گیری تاملی و شهودی به ترتیب از روش‌های آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی به شیوۀ اکتشافی با چرخش وریمکس و برای تعیین پایایی و روایی آزمون ریاضی محقق ساخته به ترتیب از روش‌های بازآزمایی و روایی محتوایی استفاده شد. شواهد موید پایایی و روایی مطلوب پرسش‌نامه‌ها بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری و تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر یک طرفه، با نرم افزار spss تحلیل شدند. یافته‌ها نشان دادند که در فرایندهای تصمیم‌گیری تفاوت معنی‌داری بین دانش‌آموزان شطرنج‌باز و غیرشطرنج‌باز دختر و پسر مشاهده نشد. اما دانش‌آموزان شطرنج‌باز در نمرۀ ریاضی نسبت به دانش‌آموزان غیرشطرنج‌باز میانگین معنی‌دار بالاتری دارند و فرایند تصمیم‌گیری غالب در بین دانش‌آموزان شطرنج‌باز فرایند تاملی است. بنابراین، با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر لازم است برنامه‌ریزان آموزشی و والدین به استفاده از شطرنج برای ایجاد مهارت‌های تصمیم‌گیری، همچنین کمک به پیشرفت‌تحصیلی درس ریاضی دانش‌آموزان و فرزندانشان توجه داشته باشند.