نقد و بررسی سندی و دلالی و آسیب‌شناسی روایت طفلان مسلم‌ و بازتاب آن در شعر آیینی

ماجرای طفلان مسلم از داستان‌های مشهور در منابع روایی و تاریخی است؛ با وجود این عدۀ بسیاری از محققان و صاحب‌نظران، آن را براساس برخی دلایل عقلی و نقلی مورد تردید قرار داده‌اند. البته شاعران و مادحان در عرصۀ شعر آیینی بدون توجه به این شبهات و به‌رغم اشکالات سندی و تناقضات موجود از حیث دلایل عقلی و نقلی، اغلب با استناد به روایات مشهور روایی در این زمینه یا بدون پرداختن به ذکر جزئیات، سعی کرده‌اند تا ضمن اشاره به زبان حال این دو کودک در لحظۀ شهادت، این واقعه را با تمام توصیفات و گاه نیز ذکر جزئیات در شعر آیینی به تصویر کشند؛ چنان‌که در تعزیه‌ها و نمایش‌های آیینی نیز بازتاب وسیعی داشته است. هرچند در منابع قرن دوم تا چهارم، اثری از این داستان در دست نیست، غیر از مجلس نوزدهم امالی شیخ صدوق، در منابع متقدّمی همچون طبقات کبیر محمد بن سعد، انساب الاشراف بلاذری و مقتل الحسین خوارزمی هم به‌طور مجمل ذکر شده است؛ ولی تایید شیخ صدوق، تنها عامل اعتبار و مقبولیت این روایت است. در پژوهش حاضر سعی شده است با استفاده از روش تحلیلی- اسنادی، به بررسی یکی از آسیب‌های محتوایی پرکاربرد در عرصۀ شعر آیینی دربارۀ طفلان مسلم اشاره شود و این داستان براساس منابع و مستندات معتبر تاریخی نقد و بررسی و نیز آسیب‌شناسی شود.

a critical analysis of the story of the two young sons of muslim ibn aqil ’aqīl and its reflections in persian ritual poetry

introduction the pathology of ritual poetry has five levels. content, literary, linguistic, lexical, morphological and syntactic. the content level is the broadest level. among these harms, myth-making and story-telling is one of the important factors of distortion, which due to the sense of perfectionism and heroism hidden in the human being, has caused humans to unintentionally go towards myth-making to saturate their instinctive and innate sense. therefore, in all cultures, the dominance of myths can be observed, and ’āshūrā culture is no exception to this. of course, pathology at the content level is much more sensitive than other levels. because it deals with people’s beliefs and any heresy at this level causes people to deviate.therefore, content damage should be fully identified and poets and praise the liars should correct their poems. one of the frequently used content harms in ritual poetry is the story of the two children of muslim, whose religious show is also very famous among other religious show. of course, there are always doubts about the identity and number of these children, the manner of their martyrdom, as well as the issue of their departure from medina with muslim or imam hussein (as), as well as the date of their martyrdom in the event of ’āshūrā or one year later in the islamic and historical sources that have been tried in this research. it is necessary to review them.materials and methods