خاستگاه تاریخی‌جغرافیایی روایات نهی از شرکت در قتال بین مسلمانان

در منابع روایی سه قرن نخست اهل سنت، روایاتی درباره نهی از شرکت در قتال بین مسلمانان با طرقمتعدد و متون مختلف نقل شده است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا و شیوه های مختلف تاریخ گذاری احادیث (یافتن در کهن ترین منبع، تحلیل سندی، تحلیل سندی - متنی)، خاستگاه تاریخی و جغرافیایی و سیر تطور تدریجی این روایات تبیین می شود. یافته های پژوهش حاکی از این است که این روایات ابتدا توسط ابوبکره صحابی (م 50-52)، یکی از مراجع این روایات و تنها حلقه مشترک آن در طبقه صحابه در بصره ساخته و نقل شده است. انگیزه وی از کناره گیران در جنگ جمل بود، توجیه کار خود بوده و روایت را بین سال های 36 (وقوع جنگ جمل) تا 52 قمری جعل کرده است. سپس در طبقه بعد توسط حسن بصری (م 110) اولین حلقه مشترک فرعی به صورت گسترده نشر یافته است. دو مرجع دیگر این روایات، ابو موسی اشعری (م 49-53) و انس ابن مالک (م 90-93) هستند که به احتمال زیاد، راوی یا قائل این روایات نبوده اند و روایت به آن ها نسبت داده شده است.

the historical-geographical origin of the tradition of the prohibiting of participating in fight between two groups of muslims

introduction from the 19th century onwards dominating the historical approach in the western researches that western scholars use the hadiths as a source forreconstructing the history of early islam. in the historical approach hadiths, whether genuine or fabricated, contain valuable information about the political, cultural and social conditions of the date and place of their origin. orientalists developed and used different methods for the purpose of dating which have been modified over the time through critical examination. one of the traditions it’s dating can give us important information about the time and the place of its origin is the tradition of the prohibiting of participating infight between two groups of muslims. considering the hard civil wars in early islam, dating this hadiths is of great importance.