تحلیل انتقادی «کتابُ الصلح» صحیح بخاری

صلح از مسائل بسیار ضروری برای جوامع بشری است. نوع نگاه اسلام به صلح ایجاب می‌کند تا پژوهشگران از زوایای مختلف و با تامل در آن بنگرند و نصوص اسلامی را در آن باره بازکاوی کنند تا دیدگاه اصیل اسلام را به ‌دور از افراط ‌و تفریط و حبّ و بغض نابجا، تبیین و ارائه نمایند. این پژوهش برای تحلیل روایات «کتاب الصلح» از صحیح بخاری سامان ‌یافته و هدف از آن، ‌یکی ارائۀ دستاورد صحیح بخاری در موضوع پرارزش صلح است و دیگری تبیین و تحلیل امتیازات و کاستی‌های روشی و محتوایی مولف در نقل روایات، چینش و نام‌گذاری ابواب، و سایر اجزای آن براساس معیارهای نقد روایی است. در ارتباط با «کتاب الصلح» صحیح بخاری تاکنون تحقیقی ارائه نشده است. این پژوهش با شیوۀ توصیفی، تحلیلی و انتقادی انجام‌گرفته است. نتیجۀ به‌دست‌آمده بیانگر آن است که هرچند طرح مبحثی با عنوان «کتاب الصلح» در صحیح بخاری کاری نوآورانه و تحسین‌برانگیز به شمار می‌آید؛ اما ازنظر چینش و عناوین ابواب و نوع روایاتی که در هر باب و ذیل هر عنوان ذکر کرده، کاستی‌ها و بی‌سامانی‌های شگفتی وجود دارد که از ارج و اهمیت «کتاب الصلح» بسیار کاسته و آن را از رویکرد اصلی و هدف راستین طرح آن دور ساخته است.

critical analysis of șahīḥ bukhārī’s kitāb al-șulḥ

introduction one of the sections of șahīḥ bukhārī which has been considered as a superior place among suni hadith books and from the viewpoint of their scholars is kitāb al-șulḥ . considering the fact that the traditions of kitāb al-șulḥ are highly reflective, analyzed, adapted, and critiqued those traditions with the aim of illuminating them, in order to make optimal use of traditional  sources, and to explain the concept, place and comprehensive purpose of peace in the islamic religion, as well as intellectual refinement and religious revival, as well as reviewing the aforementioned hadiths in terms of authenticity of the hadiths, the correctness of words and concepts, and the comprehensiveness of the discussion and proportionality of the traditionals in the this book in accordance with the verses of the holy quran and credible hadiths, makes this research important and necessary.