چیستی، گونه‌شناسی و کارکرد شرح صدر در روایات

شرح صدر موهبتی الهی و نوعی بسط وجودی، معرفتی و افزایش ظرفیتی است که قابلیت درک معارف و حقایق را ایجاد می‌‌کند و زمینۀ پذیرش نور ایمان را فراهم می‌آورد. لذا تحقیقی سنت‌پژوهی، دربارۀ چیستی و کارکرد شرح صدر حائز اهمیت است زیرا در روایات بسیاری به آن اشاره شده است. این پژوهش بر اساس ماهیت و روش، تحقیقی کیفی است. با استقراء روایات شرح صدر، دسته‌بندی موضوعی و در نهایت تحلیل و تبیین، ارتباط میان روایات را ترسیم می‌نماید. در این پژوهش ابتدا گونه‌شناسی روایات شرح صدر و سپس تبیین و تحلیل عوامل زمینه‌ساز، خصایص و نتایج شرح صدر، مورد مداقه قرار گرفت. شرح صدر فضل و منتی بر پیامبر2 و امری فراتر از مقام نبوت است که در صورت تحقق عبودیت و بندگی از جانب خداوند متعال اعطا و مقدمه‌ای است تا فرد به‌وسیلۀ آن به هدایت رهنمون گردد. از آنجا که امام حاق شرح صدر، معدن علم و نورانیت قرآن است، معیت و شناخت امام بالنورانیه و پذیرش قلبی فضایل او، شرح صدر است. این پژوهش به شناخت مصادیق و راه دستیابی به شرح صدر می‌پردازد.

the essence, typology and function of sharḥ șadr in hadiths

sharḥ șadr (spiritual excellence) is a god- given endowment that is mentioned in hadiths. spiritual excellence is a (ع)ind of intuitive and insightful expansion and increase of capacity that enables the understanding of (ع)nowledge and truths and provides the realization and actualization of the apt to accept the light of faith in human beings. therefore, it was felt significant to do a traditional research about the essence and function of spiritual excellence. based on the nature and method, this research is a qualitative study that by inducing the narrations of sharḥ șadr, categorizing the topic and finally analyzing and explaining, it draws the connection between these traditions. in this study, first the typology of traditions about spiritual excellence and then the explanation and analysis of the underlying factors, characteristics and results of the spiritual excellence were verified.spiritual excellence is considered as a virtue and blessing which is beyond the status of prophet hood and is endowed to those who worship god and commit servitude and this would be led to salvation of human-being respectively. since imam is the ultimate source of spiritual excellence, (ع)nowledge and enlightenment (nūrāniyyat) of the qur’an; the companionship and hindsight of “imam bi al- nūrāniyyah” and the heartfelt acceptance of his virtues are the description of spiritual excellence, thus, this research is going to investigate the examples and ways of attainment of spiritual excellence.