بازپژوهشی در تضعیف حمّاد بن‌ عیسی از سوی اهل ‌سنت

مبحث جرح و تعدیل در علم رجال یکی از مباحث مهم است که اهمیت آن به‌ویژه در علم حدیث، نمود فراوانی می‌یابد؛ به‌نحوی که در بررسی صحت و سقم یک روایت، هر اندازه که درجۀ اعتبار سند آن روایت بالاتر باشد به همان میزان احتمال پذیرش و نیز دور ماندن آن از آسیب‌های حدیثی(از قبیل جعلی و موضوع بودن و ...) افزایش می‌یابد. راویان فراوانی از سوی رجال اهل ‌سنت تضعیف شده‌اند که به تبع این تضعیفات، تعداد فراوانی از احادیث صحیح، از درجه اعتبار ساقط شده و به مرتبۀ پایین‌تری از اعتبار تنزّل یافته‌اند. بسیاری از این تضعیفات به دلایلی از قبیل تعصب در مذهب، سخت‌گیری و مشدّد بودن و مسائلی از این قبیل است. مقال حاضر بر آن است تا با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نرم‌افزاری، چگونگی اعمال جرح مبهم در مورد حمّاد بن‌ عیسی که صرفاً به‌سبب اعمال جرح مبهم بر وی، تضعیف شده است را بررسی نموده و با توجه به غیرقابل پذیرش بودن جرح مبهم از سوی خود اهل ‌سنت، تضعیف آن‌ها بر این راوی را مردود شمرده و موثق بودن این راوی را اثبات نماید و امکان تعمیم این مبحث در مورد راویان فراوان دیگری که از سوی اهل ‌سنت با همین طریقه تضعیف گردیده‌اند نیز محتمل بداند به‌نحوی که این تعمیم، لزوم بازنگری در برخی جرح و تعدیل‌های اهل ‌سنت الزامی می‌نمایاند.

englishsunni research on the weakening of hamad ibn isa

the issue of jarḥ and ta’dīl in ilm rijāl is one of the most important topics, whose importance is especially evident in the ulūm of hadith and also in examining tradition’s authenticity. in this sense, the higher the validity of tradition’s isnad is, the higher the probability of its acceptance and staying away from hadith harms (i.e. being fabricated etc.) increases. many transmitters have been weakened by sunni rijāl, and as a result of these weaknesses, a large number of authentic hadiths have fallen from the level of authority and have been reduced to a lower level of authority. many of these weaknesses are due to reasons such as bigotry in religion, strictness, and other issues. the present article aims at using library sources to investigate the use of ambiguous jarḥ regarding the case of hammād ibn īsā who weakened only because of the use of ambiguous jarḥ. regarding the unacceptability of ambiguous jarḥ from sunnis themselves, their weakening of this transmitter can be rejected and one can prove the authenticity of this transmitter. moreover, the possibility of generalizing this topic about many other transmitters - who have been weakened by sunnis in the same way - is also considered probable. in this sense, this generalization shows the necessity of revising some of the sunnis’ jarḥ and ta’dīl.