واکاوی و نقد روایات غلوآمیز دربارۀ امامان(ع) در دو تفسیر عیاشی و قمی

تحلیل و بررسی روایات یکی از بایسته‌ها در حوزۀ حدیث و برای دفاع و پاسداری از آن است؛ این ضرورت بنا به دلایلی در روایات تفسیری از اهمیت بیشتری برخوردار است و به‌خصوص آن احادیثی که دربارۀ امامان معصومk وارد شده که برخی از آنان نه‌تنها در جهت تبیین جایگاه آنان نیست بلکه ممکن است دستاویزی برای برخی مخالفان و معاندان شود. تحقیق پیش رو به دنبال پاسخ این پرسش است که آیا اساساً روایات غلوآمیزی در دو کتاب تفسیری عیاشی و قمی دربارۀ امامانk وارد شده است؟ و بعد اسناد و محتوای آن‌ها چگونه است؟ نتایج حکایت از آن دارد که تعدادی از روایات این دو کتاب، که در بخش دوم مقاله به‌تفصیل ذکر خواهد شد، غلوآمیز بوده؛ از جمله اعتقاد به الوهیت و ربوبیت امامانk و خلقت غیرعادی آنان و برخی تاویلات غیرقابل قبول، و البته اسناد ضعیفی دارند و از طرفی غیرقابل انطباق با معانی و سیاق آیات هستند. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی‌توصیفی و به گونۀ تطبیقی است.

Identifying and Criticizing the exaggerated Traditions about Imams (pbuh) in ’Ayyāshī and Qumī Interpretations

Analyzing and examining traditions is one of the requirements in the field of hadith and for defending and protecting it; This necessity is more important in interpretive traditions for some reasons, especially the hadiths that have been transmitted about the infallible Imams (pbuh); traditions which are not only to explain their position, but may be a pretext for some opponents and dissidents. The present research seeks to answer the question of whether the exaggerated traditions have been included in ’Ayyāshī and Qumī Interpretations about the Imams (pbuh)? And what are the Isnad and their content? The results indicate that some of the traditions of these two exegeses, which will be mentioned in detail in the second part of the article, were exaggerated; Including the belief in the divinity of the Imams (pbuh) and their unusual creation and some unacceptable interpretations, that of course this traditions have weak Isnad and on the other hand are incompatible with the meanings and context of the verses. The research method in this article is descriptiveanalytical and comparative.