دیدگاه و واکنش کلینی در خصوص رخداد غیبت با توجه به فضای گفتمانی عصر وی

شیخ‌ کلینی که در دوران غیبت صغرا می‌زیسته است، به‌سبب نوع نگاهش به امامت و در مواجهه با رخداد غیبت، برخوردی عادی و همراه با آرامش از خود بروز می‌دهد که آن، هم در تالیف کتاب کافی بازتاب یافته است و هم در عدم مراجعۀ کلینی به نواب امام ‌زمانz. کلینی که در عقل‌گرایی و اعتقاد به همراهی امام با کتاب و سنت و عدم تجاوز امام از آن دو، با جریان هشام ‌بن ‌حکم قرابت دارد، عدم دسترسی تعلیمی به امام، برای او ایجاد بحران و اضطراب نمی‌کرده است. وی با تبیین مفهومی عام با نام حجت که جامع مفهوم پیامبر2 و امامr بوده و همچنین با بیان جایگاه تکوینی حجت، این اعتقاد را بیان می‌کند که وجود امام(حجت) تکویناً ضرورت دارد و نه لزوماً تعلیماً و لازمۀ این ضرورت، دسترسی مستقیم به امام نیست که بدین وسیله، بحران عدم دسترسی به امام را که برای بسیاری از شیعیان آن دوران مطرح بوده، مدیریت کرده و پاسخ می‌دهد.

Kulaynī’s Viewpoint and Reaction about Occultation Eventwith Respect to His Time’s Discourse

Shaykh Kulaynī, who was a contemporary of &Minor Occultation& (alGhaybat alṢughrā) period, reacted normally and comfortably toward Occultation event as a result of his viewpoint and attitude to imamah which has been reflected in the authorship of alKāfī and in light of the fact that he does not refer to Imam Zaman’s Deputies. Kulaynī who is near to Hishām Ibn Ḥakam`s trend in his tendency to rationalism and believing in Imam’s accompaniment with Quran and tradition, did not worry and felt no stress because of lack of didactic access to Imam. He illustrated that &imam’s Ḥujjah& is necessary creationally, not doctrinally by establishing a general concept named Ḥujjah which includes the Prophet and Imam concepts and also, by illustrating the creational position of Ḥujjah, demonstrates this belief that the requisite of this necessity is not having direct access to imam through which he manages and responds to the crisis of inaccessibility to Imam which was many shia people’s problem.