>
Fa   |   Ar   |   En
   تحلیل سندی و متنی حدیث «ردّوا الحجر من حیث جاء» و تطبیق آن با قاعدۀ مقابله به مثل  
   
نویسنده آخوند سکینه ,کریمی‌تبار مریم
منبع حديث پژوهي - 1398 - دوره : 11 - شماره : 21 - صفحه:7 -26
چکیده    در کتاب نفیس نهج البلاغه که گزیده ای از عالی ترین و زیباترین سخنان امام علی(ع) است، حدیثی ذکر شده که می فرماید: »ردّوُا الحجرَ مِن حیثُ جاء، فانّ الشرَّ لا یدفَعُه الا الشّرُّ. « این روایت که پس از نهج البلاغه در منابع متعدد شیعه و اهل سنّت منعکس شده است، بر دفع بدی با بدی یا همان مقابله به مثل تذکر می دهد؛ درحالی که این معنا علاوه بر آنکه می تواند بستری برای ورود شبهۀ تلافی جویانه بودن آموزه های دین مبین اسلام فراهم آورد، با آیات و روایات متعددی که دالّ بر صفح و احسان در مقابل بدی و شر است، متعارض می نماید. در نگاشتۀ حاضر پس از ارزیابی سندی و اعتبارسنجی روایت مذکور و نیز شرح و تبیین کامل آن، تعارض این روایت با ادلۀ قرآنی و روایی دیگر نمایان شده و سپس از رهگذر تبیین رابطۀ منطقی میان دو قاعدۀ دفع شر با نیکی و مقابله به مثل، تعارض مذکور برطرف گردیده و در نهایت این نتیجه حاصل آمد که روایت مورد بحث نه تنها به هیچ رو دلالت بر انتقام جویی و یا تلافی ظالمانه ندارد، بلکه گاه در مواردی، اتخاذ هر موضع دیگری غیر از موضع مقابله ای، زیان آور و غیرمنطقی است.
کلیدواژه نهج‌البلاغه، ردوا الحجر، شرّ، مقابله به مثل، عفو و صفح.
آدرس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم, ایران, دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم, ایران
پست الکترونیکی karimitabar@yahoo.com
 
   aaa  
   
Authors
Abstract   
Keywords ccc
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved