درآمدی بر سنت‌های انتقال حدیث: خاستگاه اِسناد و اعتبار آن

اِسناد به معنای نام بردن از راویان از سنت های ابداعی مسلمانان برای حفظ حدیث است. برخی از خاورشناسان تلاش کرده اند اصالت حدیث مسلمانان را مخدوش کرده و به ویژه نظام اِسناد را برساخته و خاستگاه آن را متاخر و در حدود اواسط سدۀ دوم معرفی کنند. در مقابل از سوی مسلمانان و نیز برخی دیگر از خاورشناسان مطالعاتی انجام شده که به گونه ای مستدل و موجه، اصالت حدیث و نظام اِسناد را تبیین می کند. مسلمانان معتقدند نظام اِسناد در زمان صحابه وجود داشته و اسانید همگی اصالت دارند. بررسی جوامع متقدم نشان می دهد این سنت برای انتقال حدیث احتمالاً خیلی زود آغاز شده ولی نام بردن از اِسناد رویه معمول نبوده بلکه به تدریج غلبه یافته است. این سنت احتمالاً از نیمۀ سدۀ اول آغاز شده و به تدریج تکامل یافته است. بوم های مختلف اسلام در به کارگیری اِسناد رویه های مختلفی داشته اند، ولی تا اواخر سدۀ دوم این سنت فراگیر شده است.