بررسی گیاه‌پالایی فلزات سنگین و هیدروکربن‌های نفت‌‌خام با استفاده از گیاه پریوش (Catharanthus roseus)

آلودگی نفت‌خام پدیده‌ای اجتناب‌ناپذیر در مناطق تولید و مصرف‌کننده نفت در سراسر جهان است که از خطای انسانی، تخلیه‌های تصادفی و منابع دیگر سرچشمه می‌گیرد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی توانایی گیاه‌پالایی گیاه پریوش در خاک‌های آلوده به نفت‌خام است. آزمایش در یک طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار با غلظت‌های مختلف نفت‌خام (0، 5/0، 1، 2، 3 و 4 درصد (حجمی/وزنی) در مرحله کشت گلدانی) انجام شد. در انتهای یک دوره 70 روزه، میزان حذف هیدروکربن‌های خاک اندازه‌گیری شد. مقادیر سرب، روی و نیکل در خاک و برگ گیاه توسط دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری شد. آنالیز آماری داده‌ها بر اساس آزمون دانکن با نرم‌افزار spss نسخه 16 انجام شد. در غلظت‌های بالاتر از 3 درصد هیچ رشدی مشاهده نشد. شاخص‌های رشد نظیر: ارتفاع ساقه و وزن تر و خشک ساقه در خاک آلوده به نفت‌خام (5/0 تا 3 درصد) روند کاهشی را نشان دادند. نتایج، تجمع فلزات سنگین را در برگ گیاهان و کاهش آنها را در خاک نشان دادند. فلزات سنگین شامل روی، سرب و نیکل درون گیاه با افزایش غلظت‌های مختلف نفت‌خام افزایش یافتند. هیدروکربن‌های کل و فلزات سنگین شامل روی، سرب و نیکل در خاک آلوده کشت‌شده کاهش یافت. این مطالعه نشان می‌دهد که پریوش قادر به رشد و زنده ماندن در غلظت‌های کم نفتی است و باعث کاهش آلاینده‌ها در خاک می‌شود. بر اساس این نتایج، گیاه پریوش می‌تواند به عنوان یک گیاه‌پالای خاک‌های آلوده به سطوح پایین نفت‌خام انتخاب شود.