بررسی تاثیر عوامل غیرزیستی و تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه خرفه (portulaca oleracea l.)

خرفه با نام علمی l. portulaca oleracea در مناطق مختلف دنیا گسترش دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی غلظت‌های مختلف سالیسیلیک اسید، جیبرلیک اسید و نفتالین استیک اسید و نیز تنش‌های مکانیکی و شوری بر صفات مورفوفیزیولوژیکی، محتوی ترکیبات فنلی، فلاونوئیدی و رنگیزه‌های فتوسنتزی انجام شد. چهار هفته پس از کاشت بذور (مرحله گیاهچه‌ای)، تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری به میزان 160 میلی‌مولار‌، سالیسیلیک اسید و جیبرلیک اسید هر یک با غلظت‌های 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر و نفتالین استیک اسید با غلظت‌های 130 و200 میلی‌گرم بر لیتر و تیمار شاهد (آب مقطر) در مرحله رشد رویشی به برگ‌های گیاه در دو مرحله با فاصله 14 روز اسپری شد. تنش مکانیکی (‌زخم)، 8 هفته پس از کاشت (شروع مرحله رشد زایشی) روی برگ گیاهان اعمال شد و پس از 24 ساعت گیاهان در تمامی تیمارهای آزمایشی برداشت شدند. بیشترین وزن خشک بخش هوایی و ریشه به ترتیب به کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید 100 میلی‌گرم بر لیتر و تیمار شاهد مربوط بود. تیمار زخم و کاربرد خارجی تنظیم کننده‌های رشد، پایداری غشای سلول و محتوی رنگیزه‌های فتوسنتزی را به طور معنی‌داری افزایش دادند. در این پژوهش بیشترین محتوی فنل کل و فلاونوئید به ترتیب به تیمار جیبرلیک اسید 50 میلی‌گرم بر لیتر و تنش شوری 160 میلی‌مولار مربوط بود. به نظر می‌رسد جیبرلیک اسید و تنش شوری با تقویت فعالیت آنزیم‌های درگیر در فرآیندهای آنابولیستی ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی بویژه آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز از جمله دلایل اصلی افزایش محتوی ترکیبات فوق باشد.

effect of abiotic elicitors and plant growth regulators on morpho-physiological and biochemical characteristics of purslane (portulaca oleracea l.)

purslane (portulaca oleracea l.) is widespread in various regions around the world. the present study aimed to investigate the effects of different concentrations of salicylic acid, gibberellic acid, and naphthalene acetic acid, as well as the application of mechanical and salinity stresses, on morpho-physiological traits, phenolic compounds, flavonoids, and photosynthetic pigments. salinity stress at 160 mm nacl was applied four weeks after seed sowing (seedling stage). plant growth regulators such as salicylic acid (50 and 100 mg l-1), gibberellic acid (50 and 100 mg l1), and naphthalene acetic acid (130 and 200 mg l-1) and control treatment (distilled water), were sprayed on the leaves during the vegetative stage with two intervals 14 days apart. wounding treatment was applied eight weeks after sowing (beginning of the reproductive stage) and then all plants were harvested after 24 h. the highest dry weight of the aerial parts and rootswas related to the external application of 100 mg l-1 salicylic acid and the control treatment,respectively. salinity, wounding, and external application of growth regulators significantlyincreased cell membrane stability and the content of photosynthetic pigments. the highest totalphenol and flavonoid content was associated with the 50 mg l-1 gibberellic acid and 160 mmsalinity stress, respectively. it seems that the increased activity of enzymes involved in anabolicprocesses, particularly phenylalanine ammonia-lyase, plays a key role in enhancing phenolicand flavonoid content.