روند تغییرات زمانی پوشش گیاهی در کانون گرد و غبار جنوب اهواز (مطالعه موردی: منطقه حنیطیه شهرستان کارون)

مطالعه پوشش گیاهی و اندازه‌گیری شاخص‌های تنوع ابزار مناسبی برای مطالعه وضعیت پوشش جنگل‌ها، مراتع و ارزیابی آنها است. این پژوهش با هدف ارزیابی روند تغییرات پوشش گیاهی در کانون گرد و غبار استان خوزستان، با بررسی اثر نوسانات بارش و آبیاری نهال‌های کشت‌شده در منطقه بر درصد پوشش و نوع گونه‌های بومی موجود طی چهار سال متوالی و در دو فصل در منطقه حنیطیه انجام شد. بدین‌منظور تعداد 5 ترانسکت 100 متری با فواصل 50 متری در منطقه انتخابی به‌صورت تصادفی سیستماتیک احداث شد. در امتداد ترانسکت‌ها در مجموع 30 پلات ثابت نصب شد. در دو فصل رویشی بهار و پاییزه طی سال‌های 1396 تا 1399 نوع و درصد پوشش گونه‌های بومی برداشت شد. با استفاده از نرم‌افزار past شاخص‌های غالبیت، یکنواختی و تنوع گونه‌ای سیمپسون و شانون اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس یک‌طرفه (anova) نشان داد، بین میانگین شاخص‌های غالبیت، شانون و سیمپسون، درصد پوشش و نیز تعداد گونه در بهار سال‌های مختلف برداشت اختلاف معنی‌داری وجود دارد. اما در مقایسه شاخص‌های شانون و سیمپسون و پوشش تابستانه، بین تیرماه سال‌های 1398 نسبت به سال 1397، اختلاف معنی‌داری وجود ندارد. گونه‌های موجود در پلات‌ها همه کوتاه‌زی بودند و تنوع اندازه‌گیری‌شده وابسته به زمان است. از مشاهدات و نتایج فوق نتیجه‌گیری می‌شود، منطقه حنیطیه علی‌رغم برگشت تعدادی گونه کوتاه‌زی در پی آبیاری نهال‌های کشت‌شده و بارش‌های اخیر، همچنان این عرصه بسیار حساس و شکننده بوده و تا احیای مناسب نیاز به مدیریت، برنامه‌ریزی و قرق کامل دارد.

The trend of temporal changes in vegetation in the dust center of South Ahvaz (Case study: Hanitieh area of Karun city)

Measurement of diversity indices and the local vegetation study are often suitable tools for studying the status of forests and rangelands and evaluating them. The purpose of this study is to evaluate the trend of vegetation changes in the dust center of Khuzestan province. In this study, the effect of rainfall fluctuations and irrigation of seedlings cultivated in the region on the percentage of cover and the type of native species during four consecutive years and in two seasons in the Hanitiah region was investigated. For this purpose, 5 transects with a length of 100 meters with 50-meter intervals were constructed in a systematic random manner in the study area. A total of 30 fixed plots were installed along transects. In two growing seasons, spring and autumn, from 2017 to 2020, the type and percentage of coverage of native species were recorded. Indices of dominance, uniformity, and species diversity of Simpson and Shannon were measured using PAST software. The results of one-way analysis of variance (ANOVA) showed that there is a significant difference between the mean of dominance, Shannon and Simpson indices, percentage of cover, and the number of species in the spring of different harvest years. But in comparing Shannon and Simpson indices and summer coverage, there is no significant difference between July 2019 and 2018. The species in the plots were all short-lived and the measured variability was time-dependent. From the above observations and results from the Hanitiah region, it can be concluded that despite the return of many short-lived species following the irrigation of cultivated seedlings and recent rains, the area is still very sensitive and fragile. Therefore, for complete revival, it still needs complete management, planning, and exclusion..