تاثیر عصاره مخمر بر رشد، ویژگی‌های بیوشمیایی و تولید متابولیت‌های ثانویه در کشت‌های درون‌شیشه‌ایی قره‌قاط (Vaccinium Arctostaphylos L.)

پیشرفت در روش‌های کشت درون‌شیشه‌ای سلول‌ و بافت‌های گیاهی، سودمندی گیاهان به عنوان منابع تجدیدپذیر از ترکیبات با ارزش را افزایش داده است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر عصاره‌ی مخمر بر رشد ریزنمونه‌های گره، خصوصیات بیوشیمیایی و مقدار متابولیت‌های ثانویه در کشت‌های درون شیشه‌ای قره‌قاط (vaccinium ‌arctostaphylos) انجام گردید. برای این منظور، ریزنمونه‌های گره ضدعفونی شده روی محیط کشت ms حاوی 2 میلی‌گرم بر لیتر bap‌، 0.1 میلی‌گرم بر لیتر iba و غلظت‌های مختلف عصاره مخمر (غلظت‌های 0، 500، 1000 و 2000 میلی‌گرم بر لیتر) کشت شدند. ریزنمونه های کشت شده در محیط کشت ms فاقد تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی و عصاره مخمر به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که استفاده از عصاره‌ مخمر در غلظت‌های 500 تا 2000 میلی‌گرم بر ‌لیتر تاثیر مثبتی بر تعداد برگ‌ها در هر ریزنمونه، درصد زنده‌مانی و برگ‌دهی ریزنمونه‌های قره‌قاط در مقایسه با محیط کشت‌های فاقد آن نداشته ولی درصد ساقه‌دهی ریزنمونه‌ها را به‌طور معنی‌داری کاهش داده است. نتایج hplc نشان داد که عصاره مخمر در غلظت‌ 1000 میلی گرم بر لیتر مقدار روتین نمونه برگ را بطور معنی‌داری افزایش داد. به طوریکه بیشترین مقدار روتین (‌‌130.59 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) در محیط کشت‌ حاوی mg/l ye 1000mg/l iba + 0.1bap+‌‌ mg/l2ms+ مشاهده شد که 2.7 برابر غلظت آن در تیمار شاهد است. عصاره مخمر اثری بر مقدار کوئرستین در برگ گیاهچه‌های حاصل از کشت درون شیشه ای نداشت. براساس نتایج این تحقیق برای افزایش تولید روتین در کشت‌های درون‌شیشه‌ایی قره‌قاط می‌توان از محرک عصاره مخمر استفاده کرد.

Effects of yeast extract on growth, biochemical properties and production of secondary metabolites in in vitro cultures of Vaccinium arctostaphylos L.

Vaccinium arctostaphylos L., belonging to the Ericaceae family, is an important medicinal plant, which its leaves and fruits are widely used to treat high blood pressure and diabetes diseases. Advances in plant cell and tissue culture techniques have increased the utility of plants as a renewable resource for valuable compounds. This study was performed to investigate the effect of yeast extract on the growth of nodal explants, biochemical characteristics and the amount of secondary metabolites under in vitro cultures of Whortleberry (Vaccinium arctostaphylos L.). The surface sterilized explants were cultured on MS medium containing different treatments including control (without plant growth regulators), 2 mg/ L BAP, 0.1 mg/ L IBA and yeast extract (concentrations of 500, 1000 and 2000 mg/L). The utilization of yeast extract in concentrations of 500 to 2000 mg/L did not have a positive effect on the number of leaves per explant and survival rate of explants, but, significantly decreased the shoot growth from the explants. HPLC analysis showed that utilization of 1000 mg/L yeast extract significantly increased the amount of rutin in leaves of Vaccinium arctostaphylos in vitro cultures. So, the highest amount of rutin (130.95 mg/L) was obtained in the MS medium containing 2 mg/L BAP+ 0.1 mg/L IBA + 100 mg/L yeast extract, which was 2.7 times higher than that of control. Yeast extract had no significant effect on the amount of quercetin. Therefore, according to the results of this study, yeast extract stimulant can be used to increase the routine production in V. arctostaphylos cultures.