اثر کمبود بور بر رشد رویشی، گل‌دهی و عملکرد دانه در گیاه کلزا

بور، عنصر کم‌مصرف ضروری برای گیاهان است که کمبود آن، یکی از بیماری‌های تغذیه‌ای شایع در گونه‌های زراعی است. در پژوهش حاضر، اثر کمبود بور روی مقدار رنگیزه‌ها، فنل‌ها، قندهای محلول، نشاسته، شاخص‌های فلوئورسانس کلروفیل و فعالیت آنزیم‌ها در گیاه کلزا (brassica napus cv. rgs) طی دورۀ رویشی و زایشی بررسی شد. کمبود بور سبب کاهش رشد گیاهان و اختلال در نمو برگ‌های جوان شد و کلروفیل، کاروتنوئید و آنتوسیانین برگ را کاهش داد؛ همچنین به‌علت مهار گشودگی روزنه‌ها، تثبیت دی‌اکسید‌کربن افت کرد و به‌تبع آن، مقدار قندهای غیرساختاری کاهش یافت. غلظت ترکیبات فنلی سیتوسل طی شرایط کمبود بور در برگ افزایش یافت و با افزایش فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز همراه بود، ولی آنزیم پلی‌فنل‌اکسیداز تغییری نشان نداد. گیاهان دچار کمبود بور گل‌آذین‌های بدشکل و خمیده تشکیل دادند و درصد ریزش گل‌ها افزایش یافت. لولۀ گرده در گیاهان دچار کمبود بور تورم راسی نشان داد و درصد تندش دانه‌های گرده در این گیاهان کمتر بود. طی مراحل نمو بساک، کمبود بور سبب تمایزنیافتن لایه‌های دیوارۀ کیسۀ گرده و تجزیۀ زودرس لایۀ مغذی و تغییرات تزیینات دیوارۀ دانۀ گرده شد. گیاهان دچار کمبود بور میوه‌های کوچک‌تر با سرعت رشد کمتر و دانه‌های کوچک داشتند. نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهندۀ اثر کمبود بور طی دورۀ رویشی بر متابولیسم کربن

Effect of boron deficiency on vegetative growth, flowering and seed yield in oilseed rape plants (Brassica napus)

Boron is an essential micronutrient for plants and boron deficiency is a common nutritional disorder in crop species. In this research work, the effect of boron deficiency on the amount of pigments, phenols, soluble sugars, starch, chlorophyll fluorescence parameters and enzyme activity in oilseed rape (Brassica napus L. cv. RGS) plants during vegetative and reproductive period were studied. Boron deficiency caused reduction of plants dry matter production and impaired development of the young leaves. The leaf concentrations of chlorophyll, carotenoids and anthocyanin were decreased and the net assimilation rate was diminished following reduction of stomatal conductance and consequently, nonstructural carbohydrates were decreased in the leaves of borondeficient plants. In contrast, the leaf concentration of cytosolic phenolics compounds increased in borondeficient plants associated with a rise in the leaf activity of phenylalanine ammonia lyase while polyphenol oxidase was not influenced by boron deficiency. Borondeficient plants formed distorted inflorescences with higher rate of flower drop. Pollen tube showed apical swelling with lower germination percentage in borondeficient plants. During the anther development, differentiation of the layers of pollen sac wall impaired by boron deficiency accompanied by an earlier disintegration of the nutritive cell layer. Borondeficient plants had less fruits with lower growth rates and smaller seeds. Our results demonstrated that during vegetative growth, boron deficiency influences mainly carbon metabolism but during reproductive growth it affects several developmental processes including germination of pollen grains, development of the siliques and filling of the seeds.