معرفی ژانر تادیب‌نامه‌‌های زنان و مردان

تادیب‌نامه‌هایی که از اواخر دورۀ صفویه تا مشروطه بر اثر رویارویی گفتمانی زنان و مردان به نگارش درآمد، از مولفه‌های صوری و محتوایی یک ژانر مجزا برخوردار است. «باهم‌آیی مفاهیم تادیب و جنسیت در عنوان رساله‌های تادیبی»، «باهم‌آیی رساله‌های منفرد تادیبی در مجلدات واحد» و «نقش جنسیت نویسنده در سوگیری تربیتی رساله» از عمده‌ترین مشخصه‌های پیرامتنی و صوری رساله‌های تادیبی‌اند. در کنار مولفه‌های صوری، «هم‌سویی جهان متن با عنوانِ تادیب‌نامه‌ها»، «نقش روابط بینامتنی و بیناگفتمانی در تکوین تادیب‌نامه‌ها»، و «منابع مشروعیت‌بخش گفتمان مردسالار و زن‌سالار» در شمار مولفه‌های محتوایی رساله‌های مزبور قرار می‌گیرند. مجموعۀ مشخصه‌های صوری و محتوایی رساله‌های تادیبی آن‌ها را از متونی که تحت عنوان ژانر تعلیمی طبقه‌بندی می‌شوند، کاملاً متمایز می‌سازد. متون متعلق به ژانر تادیب‌نامه‌های زنان و مردان به جهت سبک و گفتمان از تنوعی برخوردار است که بر روی پیوستاری از گفتمان مردسالار، مردمَدار، زن‌مَدار و زن‌سالار قابل‌شناسایی هستند.

disciplining genre and its formal and content features

disciplining booklets written from the late safavid period to the constitutional revolution have formal and content characteristics of a specific genre due to the confrontation of male vs. female discourses. three main paratextual and formal characteristics of this genre are: existence of both concepts of disciplining and gender in the title of disciplining booklets, collection of individual booklets of disciplining in a single volume for publication, and the role of authors’ gender in educational orientation of the booklets. moreover, among the content characteristics of the disciplining genre are: alignment of the textual world of disciplining booklets with the titles, the affecting role of intertextual and interdiscoursal relations in the development of disciplining booklets, and using sources of legitimacy for antifeminist and feminist discourse. the set of formal and content characteristics of the disciplining booklets distinguishes these texts from those which are classified in didactic genre. the texts belonging to the genre of disciplining men and women have a different style and discourse that can be identified on a continuum of antifeminist, male-centered, female-centered and feminist.