آرتور رمبو و نیما یوشیج؛ دو پیشگام شعر نو (یک بررسی تطبیقی)

قرن نوزدهم میلادی چه در فرانسه و چه در ایران، قرن فرازونشیب‌های سیاسی-اجتماعی عظیمی بوده است. در این میان، ادبیات طبعاً نمی‌توانسته نسبت به این تحولات بی‌تفاوت مانده باشد. در فرانسه، آرتور رمبو علی‌رغم سنّ کم، زندگی کوتاه و پرحادثه و نیز پراکندگی آثارش، توجّهات بسیاری را به خود جلب نمود. امروزه از او به‌عنوان یکی از تاثیرگذاران بر شعر نو فرانسه یاد می‌شود. از دیگر سو، سهم و نقش نیما یوشیج در شعر معاصر فارسی بر کسی پوشیده نیست. با این حال، تاکنون کمتر نام این دو شخصیت برجسته در یک مقایسۀ تطبیقی کنار هم ظاهر شده است. مقالۀ حاضر با تمرکز بر زمینه و چهارچوب سیاسی اجتماعی دو شاعر و نیز با مطالعۀ دو اثر شناخته‌شده از این دو، افسانه از نیما و زورق مست از آرتور رمبو، تلاش می‌کند تا نه مقایسه‌ای مکانیکی بلکه تصویری جامع از ماهیت و ابعاد برخورد این دو ذهنیت شاعرانه با سنت ادبی زیبایی‌شناختی زمانۀ خود و اقتضائات و فراز و فرودهای برهۀ پرآشوبی که در آن می‌زیسته‌اند، به دست دهد. در قسمت اول به بررسی چهارچوب تاریخی مادی خلاقیت هنری نیما و آرتور رمبو تکیه خواهیم کرد و در بخش دوم، برای مطالعه‌ای انضمامی‌تر، از ابزارهای نقد متنی چنان‌که زبان‌شناسی برای متن ادبی به ما می‌آموزد، استفاده خواهیم نمود. ودر پایان می‌توان مشاهده نمود که هر دو شاعر، از نظر ماهوی حساسیتی کمابیش مشابه در مقابل مسائل موضوعی زمینه و زمانۀ خویش بروز می‌دهند.

arthur rimbaud and nima youshij, two pioneers of new poetry (a comparative study)

the 19th century is characterized by great socio-political ups and downs both in iran and france. in the meantime, literature could not be indifferent to such developments. in france, arthur rimbaud managed, despite his startlingly short and turbulent life and the unorganized works he authored, to attract a lot of attention. today he is recognized as one of the influential figures of modern poetry in france. on the other hand, the contribution of nima youshij to contemporary persian poetry is undeniable. however, these two prominent figures have rarely appeared in a comparative study. focusing on the socio-political context and framework of the two poets and their well-known artworks (the myth by nima and the drunken boat by arthur rimbaud), the study sought to draw a comprehensive pictorial, rather than a mechanical, comparison between the nature and different aspects of the attitudes of the two poets towards the aesthetic literary tradition of their time as well as the requirements and developments of the turbulent era of their life. at first, we study the material-historical framework involved in nima youshij and arthur rimbaud’s artistic creativity. then, textual review instruments like linguistic instruments were used to address the literary works. it can be seen that both poets are almost equally sensitive to the issues of their time.