نظریه و متن ادبی (آسیب‌شناسی مقالات منتشرشده بر پایۀ آرای گریماس)

گریماس یکی از نظریه‌پردازان ساختارگرای حوزۀ روایت است که آرای او در این حوزه، بسیار زیاد مورد استناد پژوهشگران قرار گرفته است. نظریۀ روایی او به دلیل تقسیم‌بندی‌های خاصی که دارد، درخور توجه است. این پژوهش با شیوۀ توصیفی-تحلیلی به آسیب‌شناسی بیش از 60 مقالۀ پژوهشی که تا سال 1400 در نشریات داخلی چاپ شده‌اند، پرداخته است. ضرورت انجام این پژوهش در برداشت‌های نارسا و ناقصی است که از نظریۀ گریماس شده و باعث شکل‌گیری پژوهش‌هایی قالب‌بندی شده و به دور از تحلیل و تفسیر گردیده است. نتایج حاکی از آن است که عموم پژوهش‌ها بر اساس نظریۀ گریماس، با ارجاع به اصل کتاب او نبوده و اکثراً با مراجعه به مقالات یا کتاب‌هایی که به‌نوعی به آرای گریماس پرداخته‌اند، صورت گرفته است. در برخورد با نظریۀ گریماس، متن ادبی نادیده گرفته شده و متن در حکم تمرین نقدگونه‌ای است برای اثبات نظریه؛ خود پژوهشگران نیز در مقالات خود گاه به‌صورت برجسته به این نکته که پژوهش انجام گرفته انطباق کامل با الگوی گریماس دارد به شیوه‌های مختلف اشاره کرده‌اند که نشان از عدم درک درست از انجام پژوهش‌های نظریه‌محور دارد.

literary theory and text: a critical review of articles published using greimas’ theories

greimas is a narrative structuralism theorists whose views have been widely adopted by researchers. his narrative theory is noteworthy due to its particular divisions. this descriptive-analytical study provides a pathological review of more than 60 research articles published in iranian journals up to 2021. this research is significant due to the incorrect understandings of greimas’ theory that have led to conducting certain structured researches with incorrect analyses and interpretations. the results suggest that most of such researches are not based on greimas’s theory as they have not referenced to his original book but the articles or books mentioning greimas’s opinions. when it comes to greimas’s theory, it is evident that the literary text has been ignored and the text has been used as a critical practice to prove a theory. sometimes, the researchers clearly implied that the research fully agrees with the greimas’s pattern, a sign of improper understanding of the way to conduct as theoretical research.