استحالهٔ شخصیت عرفانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی در نسخه‌های سه‌گانهٔ صفوه‌الصّفا

پس از درگذشت شیخ زاهد و برگزیده شدن شیخ صفی الدین به جانشینی وی و انتقال طریقت زاهدیه به طریقت صفویه تغییراتی در طریقت صفوی ایجاد شد و رفته رفته در نسخههای صفوه‌ الصفا بازتاب یافت. این تغییرات که از زمان حیات شیخ صفی الدین آغاز شده و در نسخه های نزدیک به نسخه مولف بازتاب یافته بود در دوران پیشا صفوی و صفوی تشدید شد و در نسخه های طریقتی و سلطنتی نیز راه یافت. از این رو پژوهش حاضر با تلفیق روشهای تحلیل تاریخی و نسخه شناختی، به بررسی چگونگی استحاله شخصیت عرفانی شیخ صفی الدین در نسخه های سه گانه صفوه‌ الصفا از دوران حیات شیخ تا دوران رهبری حاکمان صفوی پرداخته و فرایند وارد شدن آنها در نسخه های سه گانه مذکور را نشان داده است؛ بنابراین تغییر شخصیت عرفانی شیخ صفی الدین از نظر دوره بندی تاریخی در سه دوره «دوران حیات شیخ صفی الدین دوران) رهبری رهبران طریقت و دوران) رهبری حاکمان صفوی صورت گرفته است. در این راستا سیمای شیخ صفی الدین نیز از مریدی طریقت زاهدیه به مرادی طریقت صفویه دوران حیات شیخ صفی الدین، از مرادی طریقت به مرشدی سیاسی حسینی نسب: دوران رهبری رهبران طریقت و از مرشد سیاسی حسینی نسب به مرشد الهی مبلغ عرفان حسینی نسب شیعی دوران رهبری حاکمان (صفوی» تغییر یافته است.

transformation of the mystical character of sheikh safi al-din ardabili in the three versions of safwat al safa

blending environmental movements with third-wave feminism formed ecofeminism, which tied up the aims of the two movements. ecofeminism tries to trace the relationship between women and nature, either from an essentialist approach or from a structuralist viewpoint, back to the age of mythology. women and their related affairs play an important role in shahrnoush parsipour’s stories. furthermore, in “women without men”, thoughts and lives of female characters of the story are tied to nature, especially to trees. its climax is where the women of the story, in a traditional‑minded society, take initial steps to liberate themselves from any domination, become conscious, and enter society. employing a descriptive‑analytic approach, this study sought to understand men/women relationships, on the one hand, and women/nature relation, on the other hand. the results show that women become aware of their own femininity, their own body, and their society by escaping the domination of patriarchal culture. but it is not mean complete freedom from men. their instinctive inclination to procreation returns them to men. although a few female characters who are not optimistic about men, take different way which is joining nature and virgin birth; this is a way which relates them to pristine nature and sacred mothers throughout history and mythology. in this story, inappropriate relations of authoritarian men to women and nature could be seen at the same time.