تعیین ضرایب برخی مدل ‌های نفوذ آب در دو خاک آهکی منطقه باجگاه در استان فارس

نفوذ آب به خاک در چرخه آب نقش مهمی داشته و سبب شده پژوهشگران به دنبال ارائه مدل مناسبی برای بیان کمی آن باشند. در این پژوهش، عملکرد مدل های نفوذ کوستیاکوف- لوییز، کوستیاکوف، فیلیپ، هورتون و حفاظت خاک آمریکا در برآورد نفوذ تجمعی اندازه گیری شده با استوانه های مضاعف در دو خاک آهکی متفاوت از منطقه باجگاه استان فارس بررسی شد. ضرایب مدل ها به روش کمینه مجموع مربعات خطا تعیین شد. جهت بررسی صحت عملکرد مدل ها از میانگین خطا، ریشه میانگین خطا، شاخص ویلموت، درصد کارآیی مدل، شاخص میانگین درصد خطا و ضریب تبیین استفاده شد. مدل کوستیاکوف-لوییز با ضریب تبیین 998/0 تا 999/0 بهترین مدل در برآورد میزان نفوذ تجمعی در هر دو خاک بود. مدل های کوستیاکوف-لوییز و حفاظت خاک آمریکا با میانگین خطای 0019/0 تا 064/0 جزء مدل های بیش برآوردکننده و مدل های فیلیپ، کوستیاکوف و هورتون با میانگین خطای 0033/0 تا 0377/0 جزء مدل های کم برآورد کننده بودند. به طور کلی نتایج نشان داد استفاده از مدل ها (و به ویژه مدل کوستیاکوف-لوییز) در خاک درشت بافت مورد مطالعه در مقایسه با خاک ریزبافت و در ابتدای نفوذ منجر به نتایج دقیق تریمی شود که این موضوع می تواند در مدل سازی نفوذ در خاک های آهکی مورد توجه قرار گیرد. البته پیشنهاد می شود آزمایش در طیف وسیع تری از بافت و شرایط مختلف خاک انجام و بر اساس نتایج حاصل در هر خاک تصمیم های مدیریتی متناسب با شرایط خاک اتخاذ شود.