ارزیابی نرم افزار hydrus 2d در برآورد عمق آب ذخیره شده و الگوی رطوبتی آبیاری قطره ای سطحی

مشخصات جبهه رطوبتی خاک حاصل از یک منبع نقطه ای سهم بسزایی در کارایی آبیاری قطره ای دارد. شکل پیاز رطوبتی به عوامل مختلفی نظیر بافت خاک، لایه بندی، ساختمان خاک و دبی قطره چکان بستگی دارد. اهداف این مطالعه شامل ارزیابی پیشروی جبهه رطوبتی شبیه‌سازی‌شده آبیاری قطره ای سطحی توسط نرم‌افزار hydrus 2d با داده‎های اندازه گیری شده در مزرعه و برآورد عمق آب ذخیره‌شده در لایه‎های خاک هست. در این تحقیق، آبیاری قطره ای با روش t-tape در مزرعه ای با خاک لوم شنی در 4 زمان مختلف (2، 4، 8 و 24 ساعت) انجام گرفت. رطوبت حجمی نمونه‎ها به‎روش وزنی اندازه‎گیری شد. ارزیابی مقادیر شبیه سازی با مقادیر اندازه گیری شده رطوبت حجمی خاک با استفاده از ضریب تبیین و پارامتر های خطای نسبی و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده انجام گرفت. بر اساس نتایج، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده برای مقادیر رطوبت در پروفیل خاک در فواصل شعاعی صفر و 10 سانتی متری از قطره‎چکان به‎ترتیب در محدوده 10 تا 15 و 7 تا 14 درصد محاسبه گردید. هم‎چنین متوسط خطای نسبی برای مقادیر مشابه رطوبت حجمی به‎ترتیب در محدوده 8 تا 16 و 7 تا 13 درصد و مقدار متوسط ضریب تبیین به‎ترتیب، 96/0 و 95/0 محاسبه شد. نتایج نشان داد که نرم‌افزار hydrus 2d در پیش بینی رطوبت حجمی خاک، دارای دقت قابل‌قبول هست. هم چنین سه سناریو شامل: 1- افزایش دبی دو برابری قطره‎چکان (q2)، 2- افزایش چگالی ظاهری خاک (s1) و 3- کاهش چگالی ظاهری خاک (s2) جهت بررسی مقدار عمق آب ذخیره‌شده در پروفیل خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاثیر پارامتر چگالی ظاهری خاک (s1 و s2) بر روی مقدار عمق آب ذخیره‌شده به‌مراتب بیشتر از تاثیر دبی (q2) هست. به‎طوری‎که کاهش 5 درصدی چگالی ظاهری خاک، مقدار عمق آب ذخیره‌شده در پروفیل خاک را به‌طور متوسط به میزان 85/69 درصد افزایش داد، این در حالی‎ است که میزان این افزایش برای سناریوی افزایش 2 برابری دبی 91/41 درصد بود.