تاثیر شکل اراضی بر وی‍ژگی‌های‍‍ میکرومورفولوژیک خاک در دشت تبریز

در این تحقیق به منظور مطالعه تاثیر شکل اراضی بر ویژگی های میکرومورفولوژیک خاک در واحدهای فیزیوگرافی مختلف اراضی پست، دشت، دشت دامنه ای، دشت آبرفتی رودخانه ای و تپه، پنج خاکرخ در ناحیه ای از دشت تبریز واقع در غرب این شهرستان بین َ9 °38 تا 12َ °38 عرض شمالی و °46 تا َ6 °46 طول شرقی، مورد بررسی قرار گرفته است. رژیم رطوبتی منطقه مورد مطالعه اریدیک ضعیف و رژیم حرارتی مزیک بوده و ارتفاع آن از سطح آزاد دریا 1350متر می‌باشد، نمونه ها از افق های مختلف انتخاب وبصورت دست خورده و دست نخورده جهت مطالعات فیزیکی، شیمیایی و میکرومورفولوژیکی برداشته شد و مورد تجزیه قرار گرفت. خاک های مذکور بر اساس ویژگی های مورفولوژیک، فیزیکی و شیمیایی و کلید رده بندی 2010 در رده اریدی سول و انتی سول، تحت رده های سالید، آرجید، کلسید و اورتنت و زیرگروه های calcic haplosalids، xeric natrargids، xeric haplocalcids و xeric torriorthent رده بندی شدند. همچنین مشاهدات میکرومورفولوژیکی نشان دهنده ی تاثیر شکل اراضی یا واحدهای مختلف فیزیوگرافی در تشکیل نمودهای خاکساختی بوده و پوشش های رسی در خاکرخ های بالادست با وجود توسعه-یافتگی کمتر در اطراف ذرات درشت مشاهده می شود. ذرات و میکروکریستال های آهک در تمام خاکرخ ها پراکنده بوده و نشان دهنده جوان بودن خاک های مذکور است. نسبت ذرات درشت به ریز در خاکرخ های بالادست به علت جوان تر بودن و تاثیر کم فرایندهای خاکساختی، بزرگتر از نسبت آن در خاکرخ های پایین دست است. ندول‌ها و اکسیدهای آهن و منگنز نیز در تحت الارض اکثر خاکرخ ها مشاهده می شود. ریزساختار مکعبی در خاکرخ های پایین دست نسبت به خاکرخ های بالادست دارای توسعه یافتگی بیشتر بوده که بیانگر الگوی پراکنش انولیک در بالادست و پورفیریک در پایین‌دست می‌باشد.