مدل تخمین جریان رودخانه بر اساس بازسازی فضای حالت آشوبی

چکیدهقابلیت‌های نظریه آشوب و برنامه‌ریزی ژنتیک، بکارگیری این دو مدل را در هیدرولوژی مورد توجه خاص قرار داده است. در این تحقیق مقادیر دبی روزانه رودخانه لیقوان در طی 30 سال با استفاده از این مدل‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. در نظریه آشوب، ابتدا با استفاده از روش بعد همبستگی امکان وجود آشوب قطعی در دبی روزانه بررسی و پس از تعیین پارامترهای لازم جهت بازسازی فضای حالت، دبی روزانه به روش پیش‌بینی موضعی تخمین زده شده است. برای بازسازی فضای حالت، به دو پارامتر زمان تاخیر و بعد محاط نیاز می‌باشد و بدین منظور از تابع خود همبستگی و الگوریتم نزدیکترین همسایه‌های کاذب استفاده شده و مقدار بعد همبستگی حاصله، حاکی از وجود رفتار آشوبناک در سری زمانی تحت بررسی است. در نهایت از پیش بینی موضعی جهت تخمین دبی استفاده گردید که نتایج حاکی از دقت قابل قبول این نظریه در امر پیش بینی می‌باشد. همچنین از برنامه‌ریزی ژنتیک، جهت مدل‌سازی دبی روزانه استفاده و بهترین الگوی ورودی شامل دبی پیشین تا 4 تاخیر زمانی، انتخاب گردید. ضرایب همبستگی بدست آمده برابر با 926/0 با روش پیش‌بینی موضعی و 931/0 با روش برنامه‌ریزی ژنتیک حاکی از دقت خوب و تقریبا مشابهی از هر دو روش در پیش‌بینی دبی جریان است. بنابراین هر دو روش مطابق نتایج بدست آمده می‌توانند جهت مدل‌سازی و فرایند پیش بینی دبی مورد استفاده قرار گیرند.