مقایسه‌ی اسیدهای آلی و کی‌لیت‌ها بر افزایش گیاه‌پالایی سرب از یک خاک‌ آلوده

گیاه‌پالایی یکی از روش‌های حذف آلودگی سرب از خاک است و استفاده از کی لیت‌ها، کارایی این روش را افزایش می‌دهد. در این تحقیق اثر کاربرد کی لیت‌های اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (edta) و دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید (dtpa) و اسیدهای آلی شامل استیک اسید (aa)، سیتریک اسید (ca) و تارتاریک اسید (ta ) با غلظت صفر و 10 میلی مول بر کیلوگرم در خاک آلوده به سرب در 5 سطح غلظتی صفر، 100، 200، 300 و 400 میلی‌گرم در کیلوگرم سرب از منبع نیترات سرب بر گیاه پالایی گیاه مرزه در قالب فاکتوریل به صورت طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که وزن خشک اندام هوایی گیاه مرزه در حضور اسیدهای آلی بیشتر از کی لیت‌های سنتزی افزایش یافت و با افزایش غلظت سرب به 300 و 400 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک، وزن خشک گیاه کاهش یافت. اسید استیک به‌طور موثری باعث افزایش غلظت سرب قابل دسترس در خاک شد و بیشترین مقدار آن در غلظت 400 میلی‌گرم در کیلوگرم سرب در خاک به دست آمد. بیشترین پتانسیل استخراج گیاهی با کاربرد استیک اسید و در غلظت 100 میلی‌گرم در کیلوگرم سرب در خاک مشاهده شد. اسیدهای آلی در مقایسه با کی لیت‌ها نقش موثرتری در افزایش پتانسیل استخراج فلز سرب توسط گیاه مرزه نشان دادند. نتایج این پژوهش نشان داد که گیاه مرزه تا غلظت‌های 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم سرب در خاک توانایی بالایی را در استخراج گیاهی سرب از خاک داشت و با توجه به اینکه انتقال فلز سرب از ریشه به اندام هوایی با کارایی بالایی انجام شد، می‌توان از این گیاه و در حضور اسیدهای آلی به عنوان متحرک کننده، برای فناوری پاکسازی خاک استفاده کرد.

comparison of organic acids and chelates for enhancing phytoremediation of lead from a contaminated soil

phytoremediation is a method for decreasing lead contamination in soil and the use of chelates increases the efficiency of this method. in this study, phytoremediation efficiency of savory plant (satureja hortensis l.) to remove lead from contaminated soil was investigated in the presence of chelates including ethylene-diamine tetra-acetic acid (edta) and diethylene diamine penta-acetic acid (dtpa) and organic acids including acetic acid (aa), citric acid (ca) and tartaric acid (ta) at concentrations of 0 and 10 mmol kg-1. the soil was amended with five levels of 0, 100, 200, 300 and 400 mg kg-1 lead from lead nitrate source. the experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with three replications. the results showed that the shoot dry weight was higher in organic acids treatments than synthetic chelates, and increasing of lead concentration up to 300 and 400 mg kg-1 decreased shoot dry weight. acetic acid significantly increased the available lead concentration in the soil and the highest amount was obtained at level of 400 mg kg-1 lead in soil. the highest plant extraction potential was observed with acetic acid at 100 mg kg-1. organic acids showed more effective role in increasing the extraction of lead compared to the than chelates. the results of this study showed that satureja hortensis had high ability to extract lead from soil at pb levels of up to 200 mg kg-1. due to the high translocation efficiency of lead from root to shoot, this plant can be used for soil remediation with application of organic acids.