شناسایی فرآیندهای کنترل کننده کیفیت آّب زیرزمینی آبخوان دشت اسدآباد با استفاده از روش های ژئوشیمیایی و آماری

دشت اسدآباد در غرب استان همدان قرارگرفته از مهمترین منابع آبی منطقه را می توان نام برد و بیشترین بخش مصارف آبی شهری،کشاورزی و صنعتی از این محل تامین می گردد. با در نظر گرفتن تاثیرگذاری سازندهای زمین شناسی و همچنین فعالیت انسان ها بر کیفیت آبخوان ها، مطالعه هیدروشیمیایی این آبخوان‌ها می تواند دیدگاه روشن‌تری از نحوه تاثیرگذاری این عوامل بر منابع آبی این دشت فراهم آورد. در این راستا با استفاده از 32 نمونه آب تهیه شده در خرداد سال 1396 که توسط سازمان آب منطقه ای مورد آزمایش قرار گرفته است، اقدام به بررسی دقیق هیدرو شیمی منطقه و منشا تغییرات شیمی آب آبخوان با استفاده از روش های هیدروژئوشیمی و آماری شد. با توجه به حضور سازندهای آهکی در منطقه و عامل مهم در تکامل و تاثیرگذاری بر آبخوان می توان به فرایند هوازدگی و انحلال سنگ اشاره کرد که با توجه به سازندهای موجود، هوازدگی و انحلال سنگ‌های آهکی را می توان متاثر از این عوامل در نظر گرفت، به طوری که با توجه به نمودارهای پایپر و استیف و نتایج نسبت‌های یونی و تعادل جرمی و با در نظر گرفتن رخساره کربنات-کلسیک به دو عامل کنترل کننده شیمی آب در این آبخوان می توان اشاره نمود، همچنین نتایج حاصل از بررسی داده ها توسط روش تحلیل عاملی، دو عامل موثر بر آبخوان نتیجه گیری شد. عامل اول (55.8%) انحلال سنگ های کربناته که با همبستگی بالای یون‌های (کرینات، کلسیم و منیزیم) همراه است و عاملی دوم (24.2%)که وزن کمتری جهت کنترل کیفیت آبخوان دارد مربوط به انحلال سنگ های تبخیری می باشد.

identification of controller processes of groundwater quality of asadabad aquifer by using geochemical statistical technique

groundwater is the most important for agriculture, drinking and industry. on the other hand, the quality of groundwater is the other essential aspect for human. the quality of groundwater overall depend on a few factors such as geological information and human activities. in this study, the quality of the groundwater of asadaabad aquifer was surveid by using statistical and hydro geochemical methods. asadabad aquifer is located in the west of iran, which is about 926 kilometers square. thirty water samples were prepared in june of 2017. the samples were transferred to the hydrogeochemical shahrood university lab.the factor analysis methods and hydrochemical methods were used to find the main component which influences groundwater. additionally, the proposed method was used to cluster the groundwater of the asadabd aquifer.the hydrochemical methods showed that dolomite information is the main factor that affects groundwater quality. additionally, there are results of factor analysis in which the main component (weathering of carbonate rock) is the biggest quota from others. using the results of factor analysis, hydrochemical surveying and the proposed method, groundwater was clustered in four areas, which are unique in water chemistry. the carbonate formation is the dominant set in the area. using the statistical method and hydrochemical survey, the most important component, which affects groundwater, is the weathering of carbonate rock.four areas are the output of the proposed method which used the result of the factor analyses and hydrochemical methods.