تاثیر قارچ اندوفیت piriformospora indica بر رشد و درصد اسانس گیاه آنیسون (pimpinella anisum l.) تحت شرایط کم‌آبی

با توجه به اینکه مواد موثره حاصل از گیاهان دارویی مستقیماً به مصرف انسان رسیده یا در فرمولاسیون داروها مورد استفاده قرار می گیرند لذا علاوه بر کمیت ،تولید کیفیت آنها نیز دارای حائز اهمیت است. تنش کم آبی می تواند علاوه بر کمیت روی کیفیت ماده موثره این گیاهان اثر منفی بگذارد. گزارش شده که کاربرد قارچ اندوفیت piriformospora indica در برخی گیاهان اثرات زیان بار تنش کم آبی را کاهش میدهد. احتمالاً این قارچ علاوه بر کاهش خسارات تنش کم آبی در تولید متابولیت های گیاهی نیز نقش مستقیم و غیرمستقیم داشته باشد بر این اساس پژوهشی به صورت آزمایش گلدانی با گیاه آنیسون در قالب طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور شامل دو سطح قارچ p.indica (تلقیح و عدم تلقیح) و سه سطح رطوبت خاک شامل تنش شدید (w2)fc 50-40 ، تنش متوسط fc(w1)% 70-60 و بدون تنش (fc(w0 در چهار تکرار اجرا شد پارامترهای اندازه گیری شده شامل وزن خشک بخش هوایی و ریشه، عملکرد بذر، عملکرد و درصد اسانس و مقدار آنیتول اسانس بود. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش کم آبی صفات عملکردی گیاه آنیسون کاهش می یابد ولی تلقیح قارچ p. indica در مقایسه با تیمار شاهد منجر به افزایش ویژگی های اندازه گیری شده در گیاه آنیسون گردید بطوری که در سطح تنش شدید (w2) منجر به افزایش وزن خشک بخش هوایی (58/93%) ، وزن خشک ریشه ( ٥٦/٢٥%) ، عملکرد بذر (٤7/1%) ، عملکرد اسانس (93/13%) و درصد اسانس (٥٨/٣٣ %) نسبت به تیمار بدون قارچ (شاهد) شد. در سطح تنش متوسط (w1) نیز برای تیمارهای قارچی نیز سه پارامتر عملکرد اسانس (75/18٪)، درصد اسانس (53/92٪) و درصد آنیتول اسانس (50/52) دارای افزایش عملکرد نسبت به تیمار شاهد بودند در این تحقیق مشخص گردید که قارچ p. indica با افزایش میزان آنیتول اسانس آنیسون، کیفیت دارویی آن را بالاتر می برد.

effects of endophytic fungus piriformospora indica on growth and essential oil content of pimpinella anisum plant under water deficit conditions

the products from medicinal plants are directly used for human consumption or used in the formulation of drugs. therefore, in addition to quantity, their quality is also considered. water deficit stresses could affect the quality and quantity of the active substance in these plants. it has been reported that the use of piriformospora indica as an endophytic fungus in some plants reduces the harmful effects of water deficit stress. probably this fungus will have direct and indirect roles in the production of plant metabolites likely by reducing the adverse effects of water deficit stress. accordingly, this research was conducted in a completely randomized design with factorial arrangement with two factors including two levels of p. indica (inoculated and noninoculated) and soil moisture with three levels of 8090 %fc (w0, 6070 %fc (w1) and 4050 %fc (w2) with four replications. the results showed that inoculation with p. indica increased the measured characteristics of anise compared to the nonfungal treatment. severe water stress (w2) lead to an increase in shoot dry weight (58.93%), root dry weight (56.25%), seed yield (392.06%), essential oil yield (340.08%), percentage of essential oil (154.55%) and the amount of anethole essential oil (236.85%) in inoculated compared to the noninoculated plants. in fungal treatment, the essential oil yield and percentage and the amount of anethole had the highest value at the level of moderate stress (w1). in this study, it was found that p. indica increases the medicinal quality of anise essential oil by increasing its anethole amount.