فعالیت آنزیم نیترات ریداکتاز ، غلظت آهن و نیترات در اسفناج تلقیح شده با دو گونه باکتری سودوموناس در سطوح مختلف نیتروژن

اسفناج (spinacia oleracea l. ) به‌عنوان یک سبزی غنی از آهن شناخته می‌شود اما به‌دلیل کاشت این گیاه در حاشیه شهرها و آبیاری با آب آلوده، نه‌تنها غنی از آهن نبوده بلکه تجمع نیترات نیز در آن دیده می‌شود. به نظر می‌رسد، باکتری‌های سودوموناس بتوانند با افزایش فعالیت نیترات ریداکتاز (nra) در گیاه و تولید سیدروفور ضمن کاهش تجمع نیترات، سبب افزایش جذب آهن نیز بشوند. یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار، گیاه اسفناج با باکتری‌های سودوموناس(pseudomonas fluorescenscha0 ، pseudomonas putidatabriz و شاهد بدون باکتری) تلقیح شده و با سه سطح نیتروژن صفر، 125 و 250 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک از منبع اوره، تیمار گردید. نتایج تجزیه آماری نشان داد که با افزایش سطوح نیتروژن از صفر به 250 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک، غلظت نیترات و آهن بخش هوایی به‌طور معنا‌داری افزایش یافت در حالی که فعالیت آنزیم در بخش هوایی تغییر معنا‌داری نداشت. با مایه زنی باکتری‌ها فعالیت آنزیم در بخش هوایی به‌طور معناداری افزایش یافت و بیشترین nra در گیاهان تلقیح شده با p.putida با حدود 180.51 درصد بیشتر از گیاهان بدون باکتری مشاهده شد. غلظت نیترات در گیاهان تلقیحی با باکتری p.putida 32.98، درصد نسبت به تیمارهای شاهد کاهش داشت. همچنین غلظت آهن در تیمارهای دارای p.putidaباکتری افزایش معناداری در ریشه و بخش هوایی اسفناج داشت به طوری که غلظت آهن در تیمارهای دارای و p.putida و p.fluorescens به‌ترتیب معادل 40 و 26.85 درصد در بخش هوایی و 8/09 و 9 درصد در ریشه نسبت به شاهد افزایش داشت. بر اساس نتایج به دست آمده در این تحقیق، بیشترین کاهش غلظت نیترات، بالاترین فعالیت آنزیم و غلظت آهن در بخش هوایی در حضور باکتری p.putida حاصل شد.

nitrate reductase activity, iron and nitrate concentrations in spinach inoculated with two species of pseudomonas under different nitrogen levels

spinach (spinacia oleracea l.) has been known as iron rich vegetable but in many cases it not only lacks enough iron but accumulates a high amount of nitrate due to irrigation with polluted water around the cities. it seems that pseudomonas species could diminish nitrate accumulation by inducing nitrate reductase activity (nra) and could increase iron uptake by producing siderophore. in a factorial experiment based on randomized complete block design with two factors and three replications, spinach plants were inoculated with bacteria (pseudomons fluorescens cha0, p.putida tabriz and nonbacterial) and treated with three levels of nitrogen (0, 125 and 250 mg n kg1 as urea).statistical analysis showed that with increasing levels of nitrogen in soil from 0 to 250 mg kg1 nitrate concentration and iron was significantly increased in shoot while shoot nitrate reductase activity had not significant changes. by applying the bacteria, nitrate reductase activity was significantly increased in shoot and the most nra about 180.51% was observed in plant inoculated with p.putida compared to the non non inoculated treatments. nitrate concentration showed about 32.98% decrease p.putida compared to control. also iron concentration, increased up to 40 and 26.85% in shoot in p.putida and p.fluorescens treated plants, respectively compared to the nonbacterial. based on the result obtained in this study, the highest decrease in nitrate accumulation, the highest nitrate reductase activity and iron cocentration in spinach shoots were achieved by p.putida inoculation.