تحلیل وضعیت خشکسالی هواشناسی ایستگاه نیشابور به‌کمک داده‌های گزارش پنجم تغییر ‌اقلیم

خشکسالی یک پدیده خزنده محیطی است که اثرات مخرب زیادی بر اقتصاد، کشاورزی و جامعه دارد. این پدیده در بخش‌های شرقی، مرکزی و جنوبی ایران به‌دلیل آب و هوای خشک و نیمه‌خشک نمود بیشتری دارد. با توجه به اینکه خشکسالی هواشناسی با کمبود بارندگی آغاز می‌شود، بدین منظور، شاخص خشکسالی بارش استاندارد‌  (spi)با مقیاس‌های زمانی مختلف‌ (3، 6 و 12 ماهه) به‌کمک داده‌های گزارش پنجم، برای ایستگاه سینوپتیک نیشابور تعیین شد. داده‌های بارش مصنوعی به‌کمک شش مدل و دو سناریو انتشار rcp4.5 و rcp8.5 و با استفاده از مدل ریزمقیاس نمایی larswg تعیین گردید. در نهایت، با استفاده از داده‌های بارش، مقادیر شاخص خشکسالی spi برای دوره پایه (2011-1992) و دوره آتی (2039-2020) برای سه مقیاس زمانی محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار متوسط بارش روزانه در مقیاس سالیانه برای دوره آتی تحت تاثیر سناریو rcp4.5 به‌ترتیب، مربوط به مدل‌های canesm2 و miroc بود و تحت تاثیر سناریو rcp8.5 مربوط به مدل‌های giss-es-r و csiromk-3.6 می‌‌باشد. مقادیر شاخص spi در مقیاس زمانی 12 ماهه نسبت به 3 و 6 ماهه شدت خشکسالی را بیشتر نشان می‌دهد. همچنین نتایج نشان داد تحت تاثیر سناریو rcp4.5 مدل‌های miroc و giss-es-r و تحت تاثیر سناریو rcp8.5 مدل‌های canesm2 و miroc تعداد سال‌های خشک بیشتری را برآورد کرده‌اند.

Analysis of Meteorological Drought Situation of Neyshabour Station Using Data of the Fifth Report of Climate Change

Drought is a crawling environmental phenomenon that has a major impact on the economy, agriculture and society. This phenomenon is more pronounced in the eastern, central and southern parts of Iran due to its dry and semiarid climate. According to the fact that the meteorological drought starts by the rainfall shortage, so, the standard precipitation index (SPI) with different time scales (3, 6 and 12 months) are obtained for the Neyshabour synoptic station using the fifth report data. Precipitation synthetic data were determined using the 6 models and the two RCP4.5 and RCP8.5 emission scenarios of the LARSWG downscaling model. Finally, using the rainfall data, the value of SPI drought index for the base period (19922011) and the future period (20202039) were calculated in the threetime scales. The results showed that the highest and lowest daily precipitation mean values in the yearly scale for the future period under influence of the RCP 4.5 scenario the Canesm2 and MIROC models and under influenced of the RCP8.5 scenario belonged to the GISSESR and Csiromk3.6 models, respectively. The SPI values at 12month time scale showed more drought intensity than the 3 and 6month periods. The results also showed that under the RCP4.5 scenario the MIROC and GISSESR models and under the RCP8.5 scenario the Canesm2 and MIROC models estimated a greater number of dry years.