مدلسازی مکانی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی دشت آذرشهر برای مصارف کشاورزی با استفاده از روش‌های زمین آمار

آب های زیرزمینی از منابع مهم بهره برداری در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. در دشت آذرشهر، به دلیل کاهش میزان بارش سالانه و کمبود رواناب سطحی، منابع آب زیرزمینی نقش مهمی در تامین نیازهای آبی کشاورزی، شرب و مصارف خانگی و صنعتی دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت آذرشهر جهت آبیاری کشاورزی و نیز بررسی تغییرات ec و sar با استفاده از روش زمین آمار است. به همین منظور برای پیش بینی پراکنش مکانی پارامتر های کیفی آب که شامل so4، cl، tds، ec، sar هستند، از نمونه های 47 حلقه چاه این منطقه که طی سال های 1382تا 1396 اندازه گیری شده اند، استفاده شد. برای انتخاب بهترین روش میان یابی، روش های کریجینگ با واریوگرام گوسین و idw ارزیابی شدند که نتایج نشان داد، روش کریجینگ با واریوگرام گوسین دارای rmse کمتر وns بیشتری می باشد. بر اساس نتایج حاصل از پهنه بندی ec، sar و همچنین طبقه بندی آب زیرزمینی منطقه بر اساس دیاگرام ویلکاکس، کیفیت آب زیرزمینی دشت آذرشهر اغلب در کلاس خیلی شور (c4s1) می باشد. علت بالا بودن شوری آب این منطقه، برداشت های زیاد آب از آبخوان دشت آذرشهر است.

Spatial modeling of groundwater quality parameters for agricultural consumptions in Azarshahr plain using geostatistical methods

Groundwater is an important source of exploitation in arid and semiarid regions. In the Azarshahr plain, due to the reduction in annual precipitation and lack of surface runoff, groundwater resources play an important role in supplying agricultural, drinking, industrial and domestic water requirements. The aim of this study was to evaluate the quality of groundwater resources in Azarshahr plain for agricultural irrigation and to analyze the EC and SAR variations by using geostatistical methods. So, for spatial mapping of SO4, Cl, TDS, EC and SAR, the observational data from 47 wells in this region, which were measured during the years 20032017, were utilized. In order to select the best interpolation method, Kriging approach with Gaussian variogram and IDW methods were used. The obtained results revealed that the Kriging with Gaussian variogram showed the lowest RMSE and the highest NS values. The results of the groundwater quality classification (using Wilcox diagram) and EC/ SAR zoning showed that the groundwater quality in the Azarshahr plain is very saline (C4S1) in most of the cases, which might be linked to the higher amounts of withdrawals from the aquifer.