بررسی نیمه‌کمّی تکامل خا‌ک‌ با تکیه بر مطالعات مرفولوژیک و میکرومرفولوژیک در منطقه گوهران خوی

بررسی تکامل خاک ناشی از اثر فاکتورهای مختلف طی فرآیندهای خاک سازی یکی از ضرورت های مدیریت اراضی برپایه مطالعات خاک شناسی است. با توجه به این مهم 4 خاکرخ از اراضی گوهران خوی ضمن مطالعه ژنتیکی و رده بندی، از نظر تکامل طی روش های مرفولوژیکی و میکرومرفولوژیکی به منظور بررسی قابلیت این روش ها بررسی شدند. پس از تجزیه های مرسوم، خاکرخ ها براساس نسخه 12 کلید رده بندی آمریکایی طبقه بندی شدند. جهت بررسی میزان تکامل خاک ها از روش های نیمه کمّی مشتمل بر شاخص های هاردن، misodi و miseca استفاده شد. نتایج بیان گر حضور دو رده اینسپتی سول وآلفی سول در نتیجه فرآیند های خاک سازی هوادیدگی، تجمع بقایای آلی و آب شویی و تجمع آهک ثانویه و رس در منطقه مورد مطالعه می باشد. شدّت متفاوت فرآیندهای خاک سازی منجر به درجات مختلفی از تکامل خاک ها شده که براساس نتایج حاصل از سه روش مطالعه تکامل خاک، آلفی سول متکامل تر از اینسپتی سول و ترتیب تکاملی انواع خاک های اینسپتی سول نیز منطبق با نتایج حاصل از رده بندی خاک ها است. هر چند رده بندی خاک های مطالعه شده ترتیب تکاملی آنها را نشان داد لیکن ارزیابی نیمه کمّی تکامل آنها بیانی از فاصله دقیق خاک ها داشته که این امر در جدایش خاک هایی با رده بندی یکسان بسیار مفید است. به طور کلی نتایج یکسان روش های نیمه کمّی مطالعه شده کارآیی یکسان آنها در رتبه بندی تکاملی خاک های نواحی همچون خوی را می رساند، هرچند چنین به نظر می رسد که نارسایی های اندک شاخص miseca برای رتبه بندی خاک های دارای نمودهای آهکی ناشی از محدود بودن شواهد آهکی شدن در خاکرخ ها است که منجر به عدم ارجحیت آن نسبت به سایر شاخص ها شده است.

Semi Quantative Review of Soil Evolution Based on Morphological and Micromorphological Studies in Goharan Khoy Region

Investigating of soil evolution as resultant of different factors during soil forming processes is an essential requirement for land management based on soil studies. According to this opportunity, evolution of four soil profiles were studied by morphological and micromorphological methods to evaluate these methods performance beside their genetically assessing and classification in GoharanKhoy area. After routine analysis, soil profiles were classified based on 12th version of soil taxonomy. Semiquantitative methods including Harden, MISODI and MISECA indices were qualified to study the soils evolution. The results revealed the presence of Inceptisols and Alfisols due to various soil forming processes such as weathering, littering and humification, calcification and lessivage in the field study area. Different intensity of soil forming processes leads the studies field area to various degrees of soil evolution, so based on the obtained results of all three used soil evolution methods, Alfisols identified as more developed than Inceptisols and evolution of Inceptisols conformed their classification results. Although classification of the studied soils indicated their evolutionary order, but the semiquantitative assessment of their evolution revealed the exact distance of them, which was absolutely useful in separating the soils with the similar classification. Generally, the same results of the studied semiquantitative methods showed same closeness efficiencies in evolutionary ranking of soils in areas like Khoy. However, it seems that the slight deficiencies of the MISECA index in ranking the soils with calcite features arising from the limited of calcification evidence in the soil profiles, which has led to its lack of precedence comparing other indices.