مطالعه آزمایشگاهی زبری بستر تنداب بر استهلاک انرژی

در این تحقیق تاثیر اندازه زبری بستر تنداب بر میزان استهلاک انرژی جنبشی آب، بررسی گردید. بدین منظور در ابتدا پس از شناسایی پارامترهای موثر، رابطه‌ی عمومی بدون بعد توسعه داده شد، آزمایش‌ها بر روی مدل‌های فیزیکی درشیب‌های 25 و 35 درجه با قرار دادن 4 نوع زبری با اندازه‌های متفاوت (3.38، 7، 12.7 و 38.1 میلی‌متر) و دانه‌بندی تقریباً یکنواخت بر روی بستر آن‌ها انجام شدند. میزان استهلاک انرژی سازه در این نوع تنداب با انجام 80 آزمایش مختلف با 10 دبی‌ بین 4 تا 40 لیتر بر ثانیه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های انجام‌ شده نشان داد؛ که با وجود زبری بستر تنداب، میزان استهلاک انرژی از 7 تا 38 درصد نسبت به مدل با بستر صاف افزایش یافت. نتایج حاوی این مطلب است؛ که به‌طور کلی زبری 38.1 میلی‌متر حداکثر و زبری 3.38 میلی‌متر حداقل میزان استهلاک را در محدوده‌ی آزمایش‌های این تحقیق نشان دادند. همچنین رابطه‌ی کلی جهت پیش‌بینی میزان استهلاک انرژی در این نوع تنداب ارائه و با نتایج سایر محققین مقایسه گردید.

Experimental Study of Chute Bed Roughness Height on Energy Dissipation

Chutes are the most common water conveyance structures in dams. In this study the effect of chute bed roughness height on energy dissipation has been investigated. To do so first general non dimensional relationship was developed. Then series of experimental tests were conducted in a physical model using bed slopes 25 and 35 degree and four different uniform roughness heights (3.38, 7, 12.7, 38.1 mm). Total of 80 tests were conducted with flow discharges ranged between 4 and 40(LS^(1)). Results show that in comparison with the smooth bed, nearly 7 to 38 percent of the flow energy was dissipated on the roughened bed chute. Maximum energy dissipation occurred for roughness height 38.1 mm and the minimum energy was dissipated on 3.38 mm roughness. A relationship was developed for prediction of energy slope on this type roughened bed chutes and the results obtained were compared with the results of previous works.