تاثیر فسفر بر غلظت سرب و روی در ریشه برنج و تشکیل کانی‌های حاوی آن‌ها در یک خاک آهکی آلوده

برای بررسی تاثیر فسفر (p) و آلودگی سرب (pb) و روی (zn) بر غلظت pb، zn و p ریشه و تشکیل کانی پیرومورفایت (pb5(po4)3cl,f,oh) در یک خاک آهکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با عامل‌های pb در چهار سطح (0، 200، 400 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع pb(no3)2)، zn در سه سطح (0، 25 و 250 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع znso4.7h2o) و p در سه سطح (0، 50 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع ca(h2po4).2h2o) و با سه تکرار در شرایط گلخانه‌ای و آزمایشگاهی اجرا شد. در پایان دوره رشد گیاه برنج، غلظت pb، zn و p ریشه اندازه گیری شد. تشکیل کانی پیرومورفایت در تیمار 800 میلی گرم pb و 500 میلی گرم p و 250 میلی گرم zn بر کیلوگرم خاک به روش تجزیه با پراش پرتو ایکس (xrd) بررسی شد. نتایج نشان داد که مصرف کود p، غلظت pb و zn ریشه برنج را به طور میانگین به ترتیب حدود 15 و 2 درصد کاهش داد. افزودن zn غلظت pb و p ریشه را به طور میانگین به ترتیب حدود 13 و 6 درصد کاهش داد. نتایج تجزیه xrd نشان دهنده تشکیل کانی کلروپیرومورفایت با بلورینگی کم در خاک بود. همچنین، در خاک‌های آلوده به pb و zn، مصرف کود p از طریق تشکیل رسوب ترکیب‌های مختلف pb، zn و p می‌تواند پویایی و زیست‌فراهمی این فلزها و جذب آن ها به وسیله گیاه را کاهش دهد.

Effect of Phosphorus on Lead and Zinc Concentrations in Rice Root and Formation of Minerals Containing Them in a Calcareous Contaminated Soil

In order to evaluate the effects of phosphorus (P) fertilizer and contaminations of lead (Pb) and zinc (Zn) on root Pb, Zn, and P concentrations, pyromorphite (Pb5(PO4)3Cl,F,OH)) formation in a calcareous soil, an experiment was conducted as factorial on the basis of completely randomized design with three replications under greenhouse and laboratory conditions with three factors of Pb at four levels (0, 200, 400, and 800 mg kg−1 soil as Pb(NO3)2), Zn at three levels (0, 25, and 250 mg kg−1 soil as ZnSO4.7H2O) and P at three levels (0, 50, and 500 mg kg−1 soil as Ca(H2PO4).2H2O). At the end of the rice growth period, root Pb, Zn, and P concentrations were measured. The treatment of Pb800p < sub>500Zn250 was subjected to Xray diffraction (XRD) analysis for pyromorphite formation. The results showed that application of P fertilizer resulted in reducing the average root Pb and Zn concentrations by 15 and 2%, respectively. The application of Zn fertilizer resulted in reducing the average root Pb and P concentrations by 13 and 6%, respectively. The XRD results showed the formation of poorly crystalline chloropyromorphite. Also, in Pb and Zn polluted soils, application of P fertilizer could decrease mobility and bioavailability of these metals and restrict their uptake by plant.