مدل‌سازی انحلال فسفر توسط pseudomonas fluorescens با استفاده از روش سطح پاسخ

فسفر یکی از مهم ترین عناصر محدودکننده رشد گیاهان می باشد. استفاده از پتانسیل ریزجانداران حل‌کننده‌ فسفات های نامحلول یکی از راهکارهای مهم در تامین نیاز فسفری گیاهان است. غربال‌گری توانایی انحلال ریزجانداران در شرایط آزمایشگاهی به منظور استفاده در کودهای زیستی، تحت تاثیر ترکیب عناصر غذایی محیط می‌باشد.  هدف از این مطالعه مدل سازی تاثیر منابع و سطوح مختلف کربن و نیتروژن و میزان تری کلسیم فسفات بر انحلال فسفر با استفاده از طرح پلاکت – برمن و روش سطح پاسخ بر مبنای طرح مرکب مرکزی بود. ابتدا به منظور غربالگری و شناسایی منابع تاثیرگذار کربن و نیتروژن بر انحلال فسفر توسط باکتری pseudomonas fluorescens، تعداد 12 آزمایش بر اساس طرح پلاکت – برمن اجرا شد. نتایج نشان داد که از بین منابع نیتروژن، عصاره مخمر تاثیر بیشتری در انحلال فسفر داشت. براساس نتایج این بخش، اثر سطوح متفاوت ساکارز، عصاره مخمر و همچنین تری کلسیم فسفات بر انحلال فسفر با استفاده از طرح مرکب مدل سازی شد.  نتایج تجزیه واریانس بیان گر کارآمدی بالای (g l^-1 0.0372= rmse و 0.896= r^2) مدل طرح مرکب مرکزی در برآورد انحلال فسفر مشاهده ای بود. عصاره مخمر و تری کلسیم فسفات به ترتیب موثرترین عوامل تاثیرگذار بر انحلال فسفر بودند. به طوری که افزایش مقدار عصاره مخمر در محدوده صفر تا 4 گرم بر لیتر و تری کلسیم فسفات در محدوده صفر تا 20 گرم بر لیتر سبب افزایش غلظت فسفر محلول شد. براساس مدل طرح مرکب مرکزی غلظت های 18.58، 4 و 17.97 گرم بر لیتر از ساکارز، عصاره مخمر و تری کلسیم فسفات به عنوان شرایط بهینه برای دست یابی به بیشینه غلظت فسفر محلول در محیط کشت پیش بینی شد.