اثر مواد آلی و زمان انکوباسیون بر شکل‌های شیمیایی کادمیم (cd) در یک خاک آهکی

در این مطالعه اثر دو نوع ماده آلی شامل کود گاوی و کمپوست بقایای باگاس نیشکر بر روی شکل های شیمیایی کادمیم خاک در طول سه دوره زمانی روز مورد بررسی قرار گرفت. نمونه خاک با اسپری کردن محلول نمک کادمیوم به سطح آلودگی 50 میلی گرم کادمیم بر کیلوگرم خاک رسیده و پس از گذشت 90 روز، مقادیر 25 و 50 تن در هکتار از مواد آلی مذکور به خاک اضافه گردید. سپس در زمان های 1، 30 و 60 روز پس از اضافه کردن مواد آلی، برخی ویژگی‌های شیمیایی و نیز شکل‌های شیمیایی کادمیم در نمونه های خاک بر اساس روش عصاره گیری دنباله ای تسیر تعیین شدند. نتایج نشان داد که بیشترین شکل کادمیم در همه تیمارها به شکل کربناتی اختصاص داشت و بر اثر استفاده از هر دو نوع ماده آلی و به‌ویژه کود گاوی، مقدار کادمیم متصل به مواد آلی و نیز کادمیم محلول و تبادلی به‌دلیل افزایش مقدار کربن آلی کل (toc) و محلول (doc) به‌طور معناداری (p<0/05) افزایش یافت و مقدار کادمیم متصل به کربنات ها به‌ویژه در خاک تیمار شده با 50 تن در هکتار کود گاوی به‌طور معناداری (p<0/05) کاهش یافت. از طرف دیگر در همه نمونه های خاک، اثر گذشت زمان تنها بر مقدار کادمیم متصل به مواد آلی و کربنات ها معنادار شد. افزودن هر دو نوع ماده آلی و به‌ویژه کود گاوی باعث کاهش معنادار (p<0/05) درصد فاکتور تحرک کادمیم از 57.6 درصد در تیمار شاهد  به 43.9 و 40.8 درصد به‌ترتیب در تیمارهای 25 و 50 تن کود گاوی و 49.6 و 46.9 درصد در تیمارهای 25 و 50 تن در هکتار کمپوست باگاس شد. در نهایت چنین نتیجه گیری شد که افزودن کودهای دامی و بقایای گیاهی پوسیده شده به خاک باعث کاهش اجزاء با زیست فراهمی بالای کادمیم، به ویژه اجزاء کربناتی، نسبت به سایر شکل های شیمیایی این فلز و متعاقباً کاهش تحرک کادمیم در خاک شدند.