شناسایی و مطالعه کانی‌های رس در یک توالی لس-پالئوسول (مطالعه موردی: منطقه نکا)

توالی های لس-پالئوسول منابع ارزشمندی در خصوص کسب اطلاعات مربوط به محیط و آب و هوای گذشته هستند، از طرفی مطالعه کانی های رسی شاخص مناسبی برای بررسی تغییرات اقلیم در شرایط گذشته است. هدف از انجام این پژوهش مطالعه شاخص های تکاملی و ویژگی های کانی شناسی به روش پراش پرتو ایکس و طیف بینی مادون قرمز در یک توالی لس-پالئوسول در منطقه نکا استان مازندران است. برای این منظور پس از انتخاب یک مقطع از خاک های دارای توالی لس-پالئوسول نمونه هایخاکدست خورده و دست نخورده از 13 لایه شناسایی شده، برای انجام آزمایش های فیزیکی، شیمیایی و کانی شناسی جمع آوری گردید. بر اساس نتایج مقطع مطالعه شده چهارمرحله خاک سازی راسپری کرده است. نتایج کانی شناسی نشان داددر پالئوسول ها حضور کانی های اسمکتیت، ورمی کولیت و کانی های مختلط اسمکتیت-ایلیت بیان گرشرایط مرطوب ترومساعدترهوادیدگی دردوران بین یخچالی (اقلیم گرم تر) است. حضوررس های اولیه وبدون تکامل درپوشش لس موید شرایط سردوخشک یخچالی است. نتایج اندازه گیری شکل های مختلف آهن و منگنز نشان داد که در مراحل اولیه هوادیدگی و تکامل خاک آزادسازی آهن غیربلوری (فعال) از مقدار تشکیل آهن بلوری (پدوژنیک) در کانی های خاک کمتر بوده و در نتیجه منجر به افزایش نسبت آهن غیربلوری نسبت به آهن بلوری شده است. با افزایش سن و درجه تکامل خاک، مقدار آهن پدوژنیک بیشتر شده و این نسبت کاهش یافته است. کانی شناسی به روش طیف بینی مادون قرمز حضور کائولینیت را در افق های قدیمی تائید کرد.