مطالعه و ارزیابی آزمایشگاهی دینامیک پیشانی جریان غلیظ روی بستر متحرک

از عوامل بسیار مهم در رسوب‌گذاری مخازن سدها و نحوه توزیع رسوبات، پدیده جریان‌ غلیظ است که سبب کاهش عمر مفید سدها و مشکلات مدیریت و بهره‌برداری خواهد شد. از بخش‌های بسیار مهم و قابل بررسی در دینامیک جریان غلیظ، بخش پیش‌رونده جریان غلیظ (پیشانی جریان) است که مطالعه و بررسی آن در بخش مدیریت پایدار مخازن سدها امری ضروری است. تاکنون بیشتر تحقیقات صورت گرفته در شرایط آزمایشگاهی و فلوم‌های با بستر صلب بوده است. اما، در این تحقیق برای نزدیک کردن نتایج به شرایط طبیعی در رودخانه‌ها و مخازن سدها، آزمایش‌ها بر روی بستر متحرک و فرسایش‌پذیر انجام شده است. از این‌رو، با تغییر شرایط هیدرولیکی موثر به تحلیل دینامیک پیشانی جریان غلیظ در دو شرایط بستر صلب و متحرک پرداخته شد. بدین‌ترتیب، نشان داده شد که بستر متحرک، با ورود رسوبات باعث افزایش سرعت پیشانی جریان غلیظ و ضریب کئولگان تا حدود 20 درصد شده است و همچنین، باعث افزایش ارتفاع نسبی پیشانی تا حدود 40 درصد به‌ازای افزایش شیب فلوم شده است. همچنین، با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره و اعداد بی‌بعد موثر، رابطه‌ای برای تخمین سرعت متوسط پیشانی با ضریب همبستگی 0.86 ارائه شد که با تحلیل حساسیت مشخص شد بیشترین ارتباط سرعت پیشانی با پارامتر عدد ریچاردسون بوده است.