مقایسه تکامل خاک‌های مختلف براساس میزان توسعه افق آرجیلیک

ارزیابی ژنتیکی تکامل خاک با توجه به وابستگی بسیاری از تصمیم گیری های مدیریتی به رده بندی خاک و میزان تکامل آن از اهمیت وافری برخوردار است. در این سنجش رس خاک ها یکی از کاراترین معیارهای بررسی تکامل خاک می باشد. پژوهش حاضر با بررسی خاک های آلفی سول، مالی سول و اریدی سول دارای افق آرجیلیک در چهار ناحیه مراغه، دشت تبریز، جنگل های ارسباران و جنگل های آمل انجام یافت. هدف اصلی این مطالعه ارزیابی تکامل خاک ها بر اساس مطالعات رده بندی، میکرومرفولوژیکی در کنار روش های کمی و نیمه کمی شاخص تجمع رس و شاخص های misodi و misica است. نتایج بیان گر توصیف کلی میزان تکامل خاک ها توسط شاخص تجمع رس بوده، درصورتی که شاخص های میکرومرفولوژیکی به ویژه misodi توصیف منطقی تر و دقیق تری از ترتیب تکاملی خاک های مورد مطالعه دارند. علت این وضعیت در بالا بودن تعداد و دقیق بودن ملاک ها و معیارهای ارزیابی این شاخص ها است که طبق این شاخص، تکامل خاک های مورد مطالعه به ترتیب در خاک های اریدی سول، آلفی سول و مالی سول افزایش می یابد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت صرف نظر از شاخص های سهل الوصول فیزیکی و شیمیایی تکامل خاک که غالباٌ کاربرد آن ها مختص خاک هایی با ویژگی های خاص بوده و همراه با خطاست، کمی سازی مطالعات میکروسکوپی خاک و استفاده از شاخص های میکرومرفولوژیک می تواند در بررسی تکامل خاک و تعیین فاصله تاکسونومی خاک ها موثر باشد.