بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس پونه کوهی(mentha pulegium l.) در روغن بزرک و مقایسه آن با آنتی اکسیدان سنتزی

زمینه مطالعاتی: اکسایش روغن باعث تغییر خصوصیات ارگانولپتیکی، کاهش ارزش غذایی و عمر نگهداری آن می‏شود و به دلیل تولید ترکیبات نامطلوب در روغن برای سلامتی مصرف‌کنندگان نامطلوب است. با توجه به عوارض ناشی از مصرف آنتی‌اکسیدان‌های سنتزی، تاکنون تلاش‌های فراوانی در زمینه شناسایی و استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی از منابع گیاهی به‌منظور استفاده در مواد غذایی و داروسازی به‌عنوان جایگزین انواع سنتزی صورت گرفته است. یکی از گیاهانی که امکان بررسی و مطالعه بیشتر ازنظر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و میزان ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی برای آن وجود دارد گیاه پونه (mentha pulegium l.) است. هدف: هدف از این پژوهش بررسی خاصیت آنتی‌اکسیدانی اسانس پونه در روغن بزرک، به‌منظور انتخاب یک جایگزین مناسب به‌جای آنتی اکسیدآن‌های سنتزی مانند ترسیو-بوتیل هیدروکینون(tbhq) ، هست.روش کار: در این پژوهش اسانس پونه به‌وسیله کلونجر (تقطیر با بخارآب) استخراج‌شده و در چهار سطح غلظت 0.05، 0.1، 0.2و 0.3درصد) (وزنی/وزنی) در به تاخیر انداختن اکسایش در روغن بزرک، با اثر آنتی اکسیدان سنتزی tbhq در سطح غلظت 0.02 درصد از طریق محاسبه عدد اسیدی و عددپراکسید در طول فواصل زمانی (صفر، 7، 14، 21 و 28) روز، مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج: نتایج حاکی از این است که بیشترین مقدار عدد پراکسید برابر 8.17 (میلی‏اکی‏والان/کیلوگرم) مربوط به نمونه شاهد در روز 28 و کمترین مقدار پراکسید برابر 3.83 (میلی‏اکی‏والان/کیلوگرم) مربوط به تیمار حاوی tbhq در روز هفتم حاصل‌ شد. همچنین بیشترین مقدار عدد اسیدی برابر2.62 (میلی‏گرم پتاس/گرم) مربوط به نمونه شاهد در روز 28 و کمترین مقدار عدد اسیدی برابر 1.88 (میلی‏گرم پتاس/گرم) مربوط به تیمار tbhq در روز اول حاصل‌شده است. نتیجه‏گیری نهایی: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از هر دو آزمون عدد اسیدی و عدد پراکسید، اسانس پونه در غلظت‌های بالا اثر آنتی‌اکسیدانی قابل‌مقایسه‌ای با تیمار حاوی tbhq نشان داد و می‌توان به‌عنوان جایگزین مناسبی برای آنتی اکسیدان‌های سنتزی محسوب شود.

evaluation of antioxidant activity of mentha pulegium (l.) essential oil in linseed oil in comparison with synthetic antioxidant

the oils and fats are considered as one of the most valuable nutrients, rich sources of energy and important precursors in the body’s metabolic processes. these compounds play an important role in providing essential fatty acids and fat-soluble nutrients needed by the body. in addition to biological and nutritional role, lipids are important in food processing, determining the quality and organoleptic properties of food products. edible oils containing high levels of unsaturated fatty acids (especially polyunsaturated fatty acids) are highly susceptible to oxidation. oxidation of the oil leads to a loss in its organoleptic properties, nutritional value and shelf life, as well as a negative effect on the health of consumers due to the production of undesirable compounds in the oil. adding antioxidant compounds to refined oils and fats is a common method used by manufacturers to protect these compounds from adverse changes during the storage and processing of food and to extend the shelf life of foods containing lipid compounds. taking to account the side effects of the synthetic antioxidants, many efforts have been made to identify and extract the antioxidant compounds from plant sources to be used in food and pharmacy as an alternative for synthetic types. mentha pulegium (l.) plant needs to be further studied in terms of antioxidant activity and phenolic and flavonoid compounds. it is an aromatic plant that grows in many countries and has been considered by various industries, such as food and medicine.