مطالعه تاثیر روش‌های مختلف خشک کردن و نوع حلال بر سینتیک استخراج ترکیبات فنولی از غلاف نخود فرنگی و بررسی فعالیت ضد رادیکالی آن

زمینه مطالعاتی: استخراج ترکیبات فنولی از منابع ارزان قیمت خصوصا محصولات جانبی و ضایعات صنایع فرآوری مواد غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف: این پژوهش به منظور بررسی تاثیر روش های مختلف خشک کردن و نوع حلال بر سینتیک استخراج ترکیبات فنولی از غلاف نخود فرنگی انجام شد. روش کار: غلاف نخود فرنگی به روش های خشک کردن در سایه، هوای داغ (ºc50 و70) و انجمادی خشک شد و ترکیبات فنولی به روش غرقابی با استفاده از حلال های آب، استون، اتانول و هگزان استخراج گردید. از شناساگر فولین – سیکالتیو برای اندازه گیری محتوای ترکیبات فنولی کل و از روش های مهار رادیکال های آزاد 1،1 دی فنیل 2 پیکریل هیدرازیل (dpph) و هیدروژن پراکسید برای ارزیابی فعالیت ضد رادیکالی استفاده شد. سینتیک استخراج ترکیبات فنولی غلاف نخود فرنگی با استفاده از مدل های سینتیکی قابل برازش مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج: روش خشک کردن و نوع حلال تاثیر بسزایی بر میزان استخراج ترکیبات فنولی داشت. داده های آزمایشگاهی با در نظر گرفتن حداکثر ضریب همبستگی، حداقل ریشه میانگین مربعات خطا و مدول میانگین انحراف نسبی به خوبی با مدل پلگ برازش شدند. مقدار ترکیبات فنولی در دامنه 14.44-0.22 میلی گرم معادل اسید گالیک بر گرم عصاره به دست آمد. بر اساس مدل پلگ، کمترین مقدار ثابت سرعت پلگ برای نمونه های خشک شده به روش انجمادی و استفاده از اتانول به دست آمد که نشان گر سرعت بالاتر انتقال جرم است. حداکثر فعالیت ضد رادیکالی عصاره های فنولی غلاف نخود فرنگی معادل 85.48% برای مهار رادیکال های آزاد dpph و 14.51% برای هیدروژن پراکسید بود. رابطه خطی با ضریب همبستگی بالا (070-0/80) بین محتوای فنولی کل و فعالیت مهار کنندگی رادیکال های آزاد به دست آمد. نتیجه گیری نهایی: غلاف نخود فرنگی را می توان به عنوان یک منبع ارزان قیمت برای استحصال ترکیبات فنولی به منظور استفاده در صنایع غذایی و دارویی معرفی نمود. روش آماده سازی و نوع حلال تاثیر چشمگیری بر استخراج ترکیبات فنولی غلاف نخود فرنگی دارند. از مدل پلگ می توان برای بررسی سینتیک انتقال جرم حین فرایند استخراج ترکیبات فنولی استفاده نمود.