بررسی تغییرات ترکیب شیمیایی و روند تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای نشاسته و پروتئین خام ارقام مختلف دانه جو پرتوتابی شده با اشعه گاما

زمینه مطالعاتی: عمل آوری غیرحرارتی دانه جو می تواند سبب کاهش خطرات احتمالی اسیدوز شود. هدف: پژوهش حاضر، به منظور بررسی روند تجزیه پذیری نشاسته و پروتئین خام ارقام مختلف دانه جو پرتوتابی شده با گاما و نحوه توزیع پروتئین در سیستم کربوهیدرات و پروتئین خالص کرنل و سیستم پروتئین متابولیسمی انجام شد. روش کار: کنتیک و زیست سنجه های تجزیه پذیری شکمبه ای نشاسته و پروتئین خام ارقام جو ماکویی، بهمن آبی و سهند پس از پرتودهی با اشعه گاما در دوزهای 50 ، 100 و 150 کیلوگری به روش کیسه های نایلونی با استفاده از سه راس گوساله های نر نژاد هلشتاین مجهز به فیستولای شکمبه ای در ساعات 0، 2، 4، 6، 8، 12، 24 و 48 ساعت و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو انکوباسیون مجزا تعیین شد. نتایج: تجزیه واریانس نشان دهنده ی تاثیر کاهنده و معنی دار پرتوتابی در سطوح مختلف بر میزان تجزیه پذیری موثر نشاسته و پروتئین در شکمبه و وجود اختلاف معنی داری (p<0/05) بین ارقام مختلف بود. در بین ارقام مختلف مورد مطالعه، زیست سنجه های مختلف تجزیه پذیری ماده خشک، پروتئین و نشاسته رقم جوی سهند بیش از سایر ارقام تحت تاثیر عمل آوری قرار گرفت. عمل آوری ارقام مختلف دانه جو با پرتوهای گاما سبب کاهش بخش سریع تجزیه و افزایش بخش کند تجزیه شد(p<0/05). تفاوت در پاسخ ارقام مختلف جو به پرتوتابی با امواج گاما مشاهده شد به طوری که بهترین پاسخ در تاثیرگذاری بر فراسنجه های ارزش غذایی در راستای بهبود تخمیر شکمبه ای، تجزیه پذیری پروتئین، نشاسته و افزایش مقادیر نشاسته و پروتئین ورودی به روده باریک را می توان پرتوتابی در دز 50 کیلوگری دانست. نتیجه گیری کلی: پرتوتابی گاما می تواند مانند سایر روش های متداول عمل آوری برای کاهش تجزیه پذیری ماده خشک، نشاسته و پروتئین شکمبه ای و افزایش نشاسته و پروتئین عبوری قابل هضم در راستای بهبود تخمیر شکمبه مورد استفاده قرار گیرد.