اثرات پرتوتابی گاما، الکترون، مایکروویو و مادون قرمز بر هضم‌پذیری شکمبه‌ای و برون‌تنی پروتئین کنجاله سویا

زمینه مطالعاتی: پرتوتابی منابع پروتئین گیاهی می تواند کیفیت آن را بهبود بخشد.  هدف: این مطالعه به منظور مقایسه اثرات پرتوتابی گاما، الکترون، مایکروویو و مادون قرمز برتجزیه پذیری شکمبه ای، قابلیت هضم برون تنی و بخش های مختلف پروتئین کنجاله‌ سویا انجام شد. روش کار: تجزیه پذیری، قابلیت هضم برون تنی و بخش های مختلف پروتئین به ترتیب با تکنیک کیسه های نایلونی با استفاده از چهار راس گوسفند نر بالغ دارای فیستولای شکمبه، روش سه مرحله ای و روش پروتئین و کربوهیدرات خالص کرنل اندازه گیری شد. گروه های آزمایشی شامل 1) کنجاله خام به عنوان شاهد، 2) کنجاله پرتوتابی شده با دز 50 کیلوگری گاما، 3) کنجاله پرتوتابی شده با دز 45 کیلوگری الکترون ، 4) کنجاله پرتوتابی شده با مایکروویو در قدرت 800 وات به مدت 4 دقیقه و 5) کنجاله پرتوتابی شده با مادون قرمز به مدت 30 ثانیه بود. نتایج: بیشترین بخش سریع تجزیه (a) پروتئین کنجاله سویا در کنجاله خام و کمترین آن در کنجاله پرتوتابی شده با مادون قرمز وجود داشت (p<0/05). بیشترین و کمترین بخش کند تجزیه (b) به ترتیب در کنجاله پرتوتابی شده با مایکروویو و کنجاله خام مشاهده شد. کمترین ثابت نرخ تجزیه (c) متعلق به کنجاله سویای عمل آوری شده با روش های پرتوتابی و بیشترین آن به کنجاله سویای خام تعلق داشت (p<0/05). تجزیه پذیری موثر پروتئین خام کنجاله سویا تحت تاثیر روش های مختلف عمل آوری قرار نگرفت (p>0/05). اثر روش های مختلف عمل آوری بر بخش های b1، b2و b3 پروتئین خام کنجاله سویا معنی دار بود (p<0/05)، ولیکن بر بخش های a و c اثری نداشت (p>0/05). بیشترین مقدار قابلیت هضم پروتئین کنجاله سویا در تیمارهای پرتوتابی شده و کمترین مقدار آن در کنجاله خام وجود داشت (p<0/05). نتیجه گیری نهایی: در بین عمل آوری های مورد مطالعه، تفاوت زیادی در تجزیه پذیری پروتئین خام دیده نشد ولیکن با توجه به نتایج قابلیت هضم  به نظر می رسد پرتوتابی مادون قرمز و الکترون برای عمل آوری کنجاله سویا بهتر عمل می کند.