اثر تغذیه شاخه کامل درخت برهان بر هضم‌پذیری، برخی خصوصیات تخمیری و جمعیت پروتوزوآی شکمبه بزهای نجدی

زمینه مطالعاتی: برهان را شاید بتوان به عنوان منبع غنی از نیتروژن در جیره نشخوارکنندگان استفاده کرد، برهان حاوی الیاف و چربی های اشباع پایین و بدون کلسترول است. هدف: هدف از آزمایش حاضر بررسی امکان جایگزینی گیاه برهان با علوفه یونجه در جیره بزها بود. روش کار: مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی، فعالیت نشخوار، فراسنجه های تخمیری شکمبه، فراسنجه های خونی و جمعیت پروتوزوآی شکمبه بزهای  نجدی مورد مطالعه قرار گرفتند. در این آزمایش از 12 راس بز نجدی با میانگین وزن 2±30 کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و چهار تکرار، استفاده شد. جیره های آزمایشی شامل جایگزینی 50 و 75 درصد برهان با علوفه یونجه و جیره شاهد بدون برهان بودند. نتایج: نتایج نشان داد که پروتئین و چربی‌خام شاخه کامل برهان نسبت به یونجه بیشتر بود، اما  adfآن کمتر از یونجه بود. غلظت تمام مواد معدنی به جز پتاسیم در برهان بیشتر از یونجه بود. مصرف و قابلیت هضم مواد مغذی (ماده خشک، ماده آلی، ndf، adf و پروتئین) در جیره‌های حاوی برهان بیشتر از جیره شاهد بود (0.05>p)، به طوری که جیره حاوی 75 درصد برهان جایگزین شده با علوفه یونجه بالاترین مقادیر را داشت. مدت زمان نشخوار تحت تاثیر جیره‌های آزمایشی قرار گرفت (0.05>p) و در جیره حاوی 75 درصد برهان جایگزین با علوفه یونجه بالاتر از سایر جیره‌ها بود. اما مدت زمان نشخوار به ازای مصرف مواد مغذی، جیره‌های حاوی برهان مقدار کمتری را نشان دادند. غلظت نیتروژن آمونیاکی و ph تحت تاثیر جیره های آزمایش قرار گرفت (0.05>p) و در جیره‌های حاوی برهان کاهش یافتند. تغذیه برهان به دام ها طی دوره آزمایش، تاثیر معنی داری بر گلوکز و کلسترول نداشت (0.05p). جمعیت پروتوزوآی شکمبه بزها تحت تاثیر برهان در جیره به طور معنی داری کاهش یافت (0.05>p). نتیجه‌گیری نهایی: بنابراین نتایج آزمایش حاضر نشان داد که می‌توان در سطوح پیشنهادی آزمایش حاضر، برهان را بدون اثر منفی بر هضم، تخمیر و متابولیسم در جیره بزها استفاده کرد.